Toàn yết là tên thuốc trong y học cổ truyền từ loài bọ cạp rừng. Bọ cạp ưa sống ở nơi nóng, ẩm. Vào mùa xuân – hè, người ta bắt bọ cạp về thả vào nước trong hoặc nước có pha muối ăn với tỷ lệ 1kg bọ cạp và 300-500g muối. Đun sôi trong 3-4 giờ rồi vớt ra, phơi trong râm mát cho khô (không nên phơi nắng vì nếu phơi nắng, muối có thể kết tinh), bảo quản nơi kín, khô ráo. Khi dùng ngâm bọ cạp vào nước, rửa sạch cho hết muối, bỏ chân và đuôi đi.
Theo Đông y, toàn yết có vị mặn, hơi cay, tính bình, có độc, vào kinh can. Có tác dụng khu phong, trấn kinh. Dùng chữa kinh giản, phá thương phong, cảm miệng méo, mắt xếch, bán thân bất toại. Nếu dùng thuốc sắc liều dùng 3-5g/ngày; Nếu dùng thuốc bột hay thuốc viên liều dùng 2-3g/ngày, uống chia làm 2 – 3 lần. Kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại cũng cho thấy, thuốc từ bọ cạp có tác dụng an thần, giảm đau, chống co giật, kích thích lưu thông máu qua động mạch vành tim và thúc đẩy tuần hoàn ngoại vi, tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Ở Trung Quốc, toàn yết được dùng làm thuốc rất phổ biến.
Bọ cạp cho vị thuốc toàn yết chữa nhiều bệnh.
Dưới đây là một số bài thuốc điều trị để bạn đọc tham khảo:
Chữa viêm loét miệng: toàn yết sao tồn tính 3,5g, tằm 5g, hoàng liên 2,5g, xuyên ô 3,5g, ngô công 2 con, cam thảo 1g. Tất cả tán nhỏ, rây bột. Mỗi ngày uống 1g với nước sắc lá bạc hà. Dùng trong 7 ngày.
Chữa liệt thần kinh mặt: bọ cạp đốt tồn tính, tằm, nam tinh, phụ tử. Mỗi vị 15g, tất cả tán nhỏ, rây bột mịn. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 5g với nước đun sôi để nguội.
Chữa trúng phong: Dùng 1 trong 2 bài thuốc sau:
Bài 1: bọ cạp 10g, giun đất 15g, xích thược 12g, ngưu tất 20g, hoa hồng 15g. Sắc uống trong ngày.
Bài 2: bọ cạp 1con, rết 1 con, thấu cốt thảo (cây bóng nước) 15g. Tất cả sao vàng, tán bột, mỗi lần uống 7,5g cách nhau 6 giờ.
Bài thuốc hỗ trợ trị ung thư
Ung thư vú: toàn yết 6 con, hạnh đào 6 hạt, tán bột mịn, chia làm 6 phần, ngày uống 3 phần, chiêu thuốc với rượu.
Ung thư đường tiêu hóa: toàn yết 30g, ngô công 30g, ô mai 30g, băng phiến 3g, xạ hương 0,6g. Các vị trên tán bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần 1,5g.
Ung thư mũi họng: toàn yết tán bột, mỗi lần uống 2-3g, ngày 2 lần, uống với nước ấm.
Ung thư tuyết nước bọt: toàn yết, phòng phong, thuyền thoái, lượng bằng nhau, tán thành bột, mỗi lần uống 2-3g. Ngày 2 lần.
Ung thư dạ dày, ung thư gan, ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa: toàn yết, ngô công, đại long, thuyền thoái, phòng phong, bồ công anh, rễ chàm mèo mỗi vị 30g. Bạch hoa xà thiệt thảo 250g. Tất cả tán thành bột mịn, luyện mật hoàn viên (6g/viên). Ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 viên.
Lưu ý: Người huyết hư sinh phong không được dùng toàn yết.
DS . Đặng Văn Nam