Tang phiêu tiêu là tên thuốc trong y học cổ truyền của tổ bọ ngựa hay bao đựng trứng đính trên cành cây dâu tằm với tên gọi dân dã là ổ cào cào đeo dâu. Dược liệu có vị ngọt, mặn, hơi tanh, tính bình, không độc, có tác dụng bổ thận, ích tinh, giảm đau, chữa mồ hôi trộm, đái nhiều lần nhất là về đêm, xuất tinh sớm liệt dương, di tinh, đau lưng, trẻ em đái dầm, người cao tuổi đái són. Liều dùng hàng ngày 6 – 8g, có thể đến 12g. Dùng ngoài, tang phiêu tiêu đốt tồn tính, tán bột, trộn với dầu để bôi chữa mụn nổi có mủ ở trẻ em.
Dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác trong những trường hợp sau:
Thuốc bổ thận, chữa đau lưng, đái són: tang phiêu tiêu 30g, ba kích 30g, thạch hộc 20g, đỗ trọng 20g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, tán bột rây mịn, luyện với mật ong làm viên 6g. Ngày uống 2 lần, mỗi lần một viên với ít rượu hâm nóng.
Hoặc tang phiêu tiêu 10g, kim anh10g, liên tu 10g, sơn dược 12g, tất cả sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm hai lần trong ngày. Thuốc rất tốt cho những người cao tuổi.
Chữa tiểu tiện không thông: Tang phiêu tiêu 8g , hoàng cầm 10g, nấu nước uống ngày 1 thang.
 Tổ con bọ ngựa cho vị thuốc tang phiêu tiêu. |
Chữa đái dầm: Tang phiêu tiêu 12g, đẳng sâm 12g, phá cố chỉ 12g, ích trí nhân 8g, thỏ ty tử 8g, ba kích 8g. Các dược liệu thái nhỏ, phơi khô, sắc uống làm 2 – 3 lần trong ngày.
Chữa sốt xuất huyết ở dạ dày, phổi: Tang phiêu tiêu 15g, sao vàng, tán bột, bạch cập 15g, sắc lấy 100ml. Ngày 3 lần, mỗi lần 3g bột tang phiêu tiêu uống với nước sắc bạch cập.
Chữa bạch đới, khí hư: Tang phiêu tiêu tẩm rượu, sao khô, tán nhỏ, rây bột mịn. Mỗi lần uống 8g với nước gừng. Ngày 2 lần.
Chữa đái són, mệt mỏi, da xanh xao, chân tay lạnh: Tang phiêu tiêu với bạch phục linh, bổ cốt chỉ, ích trí nhân, mỗi vị 30g, tán nhỏ. Tất cả nhồi vào một bong bóng lợn, đem rang khô rồi tán bột. Ngày uống ba lần mỗi lần 10g.
Hoặc tang phiêu tiêu 10 cái, sơn thù du ích trí nhân, tơ hồng, phúc bồn tử mỗi vị 15g. Tất cả nghiền nhỏ sắc với nước lấy 400ml, thêm 100g đường trắng, khuấy tan ngày uống 3 lần, mỗi lần 10ml.
TTƯT.DSCKII. Hữu Bảo