Lần đầu tiên, khi nghe rằng: “… hoặc bộ não của bạn sẽ bị “rỉ sét”, tôi cảm thấy tức giận và nghĩ rằng một số người đang hành nghề một cách vô đạo đức cố tình gây hiểu lầm cho bệnh nhân. Vâng, đó là 25 năm trước đây và bây giờ tôi đã gặp rất nhiều bệnh nhân không muốn đeo máy nghe của họ. Cảm xúc của tôi là làm thế nào để những người này thay đổi. Một số bệnh nhân cần được khuyến khích mạnh mẽ: nếu không thì máy nghe của họ lại không được sử dụng và gia đình và bạn bè của họ vẫn phải chịu đựng những khó chịu do mất thính lực của họ gây nên.
Vai trò của máy nghe
Một số bệnh nhân mong đợi nghe tốt ngay cả khi họ không sử dụng máy nghe thường xuyên. Với những người này tôi sẽ nói giống như thế này:
“Bạn không nghe bằng tai của mình, bạn nghe bằng não”.
Sau đó tôi chạm tay mình vào ngón tay của bệnh nhân và nói tiếp: “Bạn không cảm nhận bằng những ngón tay của bạn; ngón tay của bạn tạo ra điện năng, nó được truyền đến não thông qua các dây thần kinh. Bạn “cảm nhận” bằng bộ não của bạn.
“Đôi tai của bạn tạo ra điện năng và truyền nó đến não thông qua các dây thần kinh thính giác của bạn. Bạn nghe bằng bộ não của bạn, không phải bằng đôi tai của bạn.
‘’Sử dụng máy nghe cũng giống như tập thể dục. Nếu bạn muốn có được cơ bắp rắn chắc, bạn cần phải tập thể dục mỗi ngày”.
Tôi dừng lại và chờ bệnh nhân đáp ứng:
“Bạn thấy khá lạ, đúng không bạn? Bạn phải sử dụng chân đi lại thường xuyên hoặc bạn không thể đi lại được nữa. Tai cũng vậy”.
Tôi tiếp tục giải thích: “Vỏ não thính giác của não cũng giống như cơ bắp của chân. Không thể ngồi trên một chiếc ghế và uống bia cả tuần mà có được cơ bắp chân khỏe mạnh”.
Tôi vỗ bụng tôi để nhấn mạnh: “Bạn chỉ nhận được một cái bụng lớn và các chân yếu mà thôi”.
“Khi bạn sử dụng máy nghe, rất nhiều điều tốt đẹp sẽ xảy ra. Bạn sẽ quen với cảm giác đeo máy nghe. Bạn sẽ nghe tất cả các âm thanh vui nhộn. Bạn bắt đầu nghe tốt hơn.
‘’Cần có thời gian để não bộ học nhận biết các từ nghe qua máy nghe. Học nghe âm thanh được khuếch đại giống như cố gắng để hiểu những người nói với một giọng không quen thuộc, như các diễn viên trong phim bộ trên truyền hình Anh. Lúc đầu, các từ dường như bị cắt xén. Nhưng dần dần, chúng trở nên rõ ràng hơn, dễ dàng nhận ra hơn.
“Sử dụng máy nghe trong các tình huống nghe ồn ào cũng cần có thời gian. Nghe một người khi rất nhiều người khác đang nói không dễ dàng. Nhưng với thực hành bạn sẽ nghe được tốt hơn.
“Sử dụng máy nghe thậm chí còn giúp bạn nhớ nhanh. Nếu tôi nói với bạn tôi là tiến sĩ … ru.. p., bạn sẽ biết bạn không nghe thấy tên chính xác, vì vậy nó sẽ không được đăng ký trong bộ não của bạn. Nhưng nếu tôi nói tôi tên là Tiến sĩ GRUMP, bạn sẽ nghĩ rằng, “Ồ, đó là một cái tên kỳ lạ! Và có thể bạn sẽ nhớ nó”.
Tôi kết luận: “Bạn càng nghe nhiều với máy nghe, não của bạn càng nhận biết các từ tốt hơn”.
Cần khuyến khích, giáo dục người khiếm thính việc dùng máy nghe
Tập luyện giúp hoàn hảo hơn
Tôi không nói như thế này với tất cả các bệnh nhân của tôi, tôi chỉ nói với những người phàn nàn về việc không thể hiểu lời nói và đã không sử dụng máy nghe của họ. Cụm từ “TẬP LUYỆN GIÚP HOÀN HẢO HƠN” tiêu biểu cho sự sáng suốt. Chúng ta hiếm khi nhận được kết quả tốt ở bất kỳ công việc nào mà không làm nó lặp đi lặp nhiều lần.
Bạn không nghe bằng tai của mình, bạn nghe bằng não”
Không phải tất cả bệnh nhân biết rõ họ cần phải sử dụng máy nghe. Vì vậy, chúng ta cần phải khuyến khích họ, giáo dục họ. Cụm từ “Bạn cần phải sử dụng máy nghe hoặc bộ não của bạn sẽ rỉ sét là một lời nói quá đơn giản.Tuy nhiên, nó chứa sự thật nhiều hơn là hư cấu. Khi một người không nghe được âm thanh, các bản đồ vị trí các âm theo tần số của vỏ não trong não bắt đầu thay đổi. Những người càng lâu sử dụng máy nghe, họ sẽ càng nghe khó khăn hơn khi sử dụng máy nghe.
Có nhiều cách để nói với bệnh nhân rằng đeo máy nghe cải thiện tình trạng vỏ não. Tôi cố gắng tìm ra những gì một bệnh nhân muốn nghe, sau đó tôi nhấn mạnh rằng sử dụng máy nghe sẽ “giúp bạn nghe trò chơi bóng chày trên đài phát thanh, nghe giọng nói của cháu bạn, nghe bạn bè tại cuộc họp của câu lạc bộ phụ nữ của bạn”… Sự thật, sử dụng máy nghe cải thiện sự hiểu biết từ trong hầu hết các tình huống, và không sử dụng chúng sẽ dẫn đến sự mất mát không cần thiết những thông tin lời nói.
Hành động nghe và dịch nghĩa các từ này khó khăn hơn nhiều so với hầu hết chúng ta nhận ra. Hãy nghĩ về nó. Hầu hết trẻ em được sinh ra với hoạt động bình thường của tai và não. Tuy nhiên, phải mất hàng ngàn giờ thực hành trước khi đứa trẻ có thể nghe và hiểu được một câu như: “Con có muốn ăn kem ly hay kem que?”.
Những người nghe kém cũng có xu hướng phát triển thói quen nghe kém. Chú ý đến những tín hiệu khó gây bực dọc cho họ, vì vậy họ có xu hướng tách chúng ra những từ khác và không cố gắng nghe. Nhưng, sử dụng máy nghe sẽ kết nối lại những người này với gia đình, bạn bè, những người khác, và nó làm cho tất cả các con đường giao tiếp dễ dàng hơn.
TTƯT.BS.CKII. NGUYỄN THỊ BÍCH THỦY
(Theo journals.lww.com)