Trong các dịp lễ tết, các trường hợp cấp cứu và tử vong thường tăng đột biến do tai nạn giao thông, nhưng cũng không ngoại trừ các trường hợp do bệnh tật mãn tính cũng như cấp tính phát sinh do hành vi sinh hoạt, ăn uống bất thường thiếu kiểm soát. Sau tết thì thường các bệnh viện lại gia tăng bệnh nhân và dường như quá tải với các bệnh về đường ruột, tiêu hóa gan mật và đặc biệt là các biến chứng thường gặp của các bệnh mãn tính.
Rối loạn tiêu hóa
Việc ăn uống thất thường như: ăn quá nhiều, quá ít, không đúng bữa, nhiều mỡ, nhiều đạm… uống nhiều rượu bia đều là các tác nhân chính gây ra rối loạn tiêu hóa; với các triệu chứng thông thường là tiêu chảy, táo bón, sình bụng và tình trạng chậm tiêu hóa; hấp thu thể hiện từ mức độ rối loạn về sự thèm ăn, đầy bụng, khó tiêu, đắng miệng, ăn không biết ngon; đến hội chứng kém hấp thu như: đi phân sống, trong phân có những thức ăn còn nguyên như chất mỡ, chất thịt…
Thông thường, sau Tết các triệu chứng về tiêu hóa mới bắt đầu xuất hiện, và khi đó nên đến bệnh viện để được thăm khám, xét nghiệm và chẩn đoán chính xác để có hướng xử lý đúng đắn. Những thuốc giúp tiêu hóa và hấp thu tốt thường là các enzyme tiêu hóa, các vitamin nhóm B, các acid amin. Bên cạnh đó, phải có chế độ vận động, luyện tập thân thể. Chú ý xoa bóp vùng bụng mỗi ngày và tạo một tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng.
Viêm gan và gan nhiễm mỡ
Viêm gan là căn bệnh thường gặp, rất nguy hiểm cho sức khỏe con người. Bất luận là viêm gan do vi khuẩn, virus, do rượu bia, gan nhiễm mỡ… đều có thể phát triển thành viêm gan mãn tính hoặc xơ gan.
Gan nhiễm mỡ là biểu hiện đầu tiên của bệnh gan mà nguyên nhân có thể phân thành nhiều loại như gan nhiễm mỡ do dinh dưỡng, do hóa chất, do nội tiết, do vi sinh vật, do di truyền, do miễn dịch… Chính vì thế mà việc ăn uống với thành phần thức ăn không hợp lý như: nhiều chất béo, mỡ động vật, thức ăn có lượng đường quá cao cũng có khả năng chuyển hóa thành chất béo. Thời gian ăn uống vào dịp Tết thường không điều độ, có thể gây rối loạn sự cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo. Đó là điều kiện phát sinh béo phì và gan nhiễm mỡ.
Viêm gan do rượu thường có các biểu hiện như: chán ăn, nôn, đau bụng, sốt, vàng da, thỉnh thoảng có rối loạn tâm thần. Thường thì người uống rượu nhiều sau 1 – 2 tuần, xuất hiện một hay nhiều các triệu chứng nói trên. Bệnh diễn biến nặng nề sau thời gian uống rượu nhiều và liên tục, viêm gan do rượu có thể gây tử vong, đặc biệt với những người có tiền sử bệnh gan mật trước đó.
Việc phát hiện và điều trị sớm viêm gan, có thể ngăn ngừa được xơ gan, ung thư gan. Cho nên sau Tết nên đến các cơ sở y tế để khám và xét nghiệm để phòng ngừa bệnh lý này. Thức ăn dinh dưỡng hàng ngày cho bệnh nhân viêm gan thông thường như sau:
Thức ăn chính (cơm, bột, mì…): 200 – 400g (nữ khoảng 200g). Trứng gà: 1 quả. Sữa bò hoặc sữa đậu nành: 250 mg. Thịt nạc hoặc cá: 100 – 200g. Dầu thực vật: 50g. Rau xanh: 400g. Trái cây: 100g.
Bệnh về da và chăm sóc sắc đẹp sau Tết
Ngày Tết, chúng ta thường trang điểm với những loại trang sức, nước hoa… và đi lại nhiều nơi cùng bạn bè, người thân và đặc biệt với khí hậu nắng nóng của vùng nhiệt đới thì khi đi ra ngoài vào những ngày này, làn da của bạn đã phải “chịu đựng quá mức” nếu không được chăm sóc và xử lý kịp thời. Bệnh lý về da hay gặp nhất là viêm da do tiếp xúc thường đi kèm với hiện tượng sưng tấy, mẩn đỏ và ngứa nhưng nó chỉ xuất hiện ở chỗ da tiếp xúc với chất độc, chất gây dị ứng hoặc ánh nắng mặt trời… Bạn có thể tự phát hiện ra nguyên nhân gây viêm da như: do ánh nắng, thay đổi xà phòng, kem dưỡng da, mỹ phẩm hay do đồ trang sức mới, hoặc do nước hoa mới. Để phát hiện chính xác, bạn hãy thử loại bỏ những nguyên nhân này rồi theo dõi xem bạn có tiếp tục viêm da nữa hay không.
 Chăm sóc làn da vì đã “chịu đựng quá mức” trong dịp Tết. |
Những ngày Tết, với biết bao sinh hoạt bất thường thức khuya, dậy sớm, ăn uống không hợp lý… đều là những tác nhân gây ra lão hóa làn da của bạn. Chúng ta cảm nhận thấy cơ thể đang dần lão hóa khi trên da xuất hiện nếp nhăn, các vết thâm, nám hay nguy cơ ung thư. Làn da có khỏe mạnh mới cho thấy cơ thể đang khỏe mạnh. Để tránh cho da khỏi các vết thâm đen hay các vết nhăn trên khuôn mặt thì chúng ta có thể bôi kem, tránh hút thuốc lá. Nhiều người cho rằng, uống nhiều nước là cách rất tốt để giữ da luôn ẩm và khỏe.
Sau đây là một số hiện tượng thường gặp do da bị lão hóa cùng với nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.
– Các vết thâm nám dùng kem làm mờ.
– Mắt có “túi”: là hiện tượng quanh mắt có túi mỡ gây sưng mắt. Nguyên nhân có thể do di truyền, do thiếu ngủ hoặc uống quá nhiều rượu bia.
– Vết thâm trên trán: do thường xuyên nhíu mày. Nếu dùng phương pháp lột mặt bằng chất tiêu đường thì sau một vài tháng vết nhăn sẽ giảm.
– Nếp nhăn trên mặt: hỗn hợp mỹ phẩm từ chất béo, chất tạo kem kết hợp sẽ làm giảm các nếp nhăn trên mặt.
Đối với người bệnh mãn tính
Trong không khí vui vẻ ngày Xuân, những bệnh nhân tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường, béo phì, viêm loét dạ dày, tá tràng… thường “quên” các nguyên tắc kiêng kỵ nên phát sinh các tai biến tăng đột biến tại các bệnh viện và cơ sở y tế. Để phòng ngừa, người mắc các bệnh mãn tính này phải tuyệt đối giữ đúng nguyên tắc sinh hoạt, các kiêng cữ vẫn thực hiện hàng ngày. Đặc biệt không nên uống rượu bia, hút thuốc lá, cần ngủ đủ và nghỉ ngơi ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như: đau đầu, chóng mặt… Phải chuẩn bị một số thuốc thiết yếu như: thuốc hạ huyết áp, lợi tiểu, thuốc đái tháo đường, để xử lý kịp thời mọi bất trắc.
Sau Tết, người bệnh nên đi gặp thầy thuốc để kiểm tra lại và làm các xét nghiệm sinh hóa, cận lâm sàng để có hướng xử lý kịp thời.
BS. NGUYỄN ĐÌNH TUẤN