Đau dạ dày không loét (ĐDDKL) là một thuật ngữ dùng để mô tả các dấu hiệu và triệu chứng của chứng khó tiêu mà không có nguyên nhân rõ ràng. Nó cũng được gọi là rối loạn tiêu hóa chức năng hoặc khó tiêu không do loét. ĐDDKL có thể gây ra các triệu chứng tương tự như những người bị viêm loét (đau hoặc khó chịu ở bụng trên, thường kèm theo đầy hơi, ợ hơi và buồn nôn). Bệnh gặp nhiều ở người trưởng thành và người cao tuổi.
Dấu hiệu ĐDDKL
Các triệu chứng của ĐDDKL có thể bao gồm: Cảm giác nóng rát hoặc khó chịu ở bụng trên hoặc ngực thấp, đôi khi được dịu đi nhờ thực phẩm hoặc thuốc kháng acid; đầy hơi; ợ hơi; cảm giác nhanh đầy bụng khi ăn; buồn nôn. Khi có các dấu hiệu sau cần đi khám bác sĩ: nôn ra máu; phân đậm màu hắc ín; khó thở; đau lan đến xương hàm, cổ hoặc cánh tay của bạn.
Ai có nguy cơ bị ĐDDKL?
Đến nay nguyên nhân gây đau dạ dày không loét không rõ ràng. Các bác sĩ xem đó là một rối loạn chức năng, có nghĩa là nó không nhất thiết gây ra bởi một căn bệnh cụ thể. Những đối tượng sau có nguy cơ cao bị ĐDDKL: uống quá nhiều rượu hoặc quá nhiều đồ uống có chứa cafein; hút thuốc; do dùng thuốc, đặc biệt là một số thuốc giảm đau như aspirin và kháng viêm không steroid.
Đau dạ dày không loét hay gặp ở người trưởng thành và người cao tuổi.
Chẩn đoán bằng cách nào?
Bác sĩ có thể sẽ xem xét các dấu hiệu, triệu chứng của bạn và khám thực thể, làm một số xét nghiệm xác định nguyên nhân:
Xét nghiệm máu: giúp loại trừ các bệnh khác có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng tương tự như ĐDDKL.
Xét nghiệm tìm vi khuẩn H.pylori.
Nội soi chẩn đoán: xem xét các tổn thương thực quản, dạ dày và phần đầu của ruột non (tá tràng).
Điều trị ĐDDKL bằng thuốc và thay đổi lối sống
Thuốc: các loại thuốc làm giảm triệu chứng của ĐDDKL bao gồm:
Thuốc làm giảm ứ hơi, các thuốc giảm sản xuất acid, thuốc ức chế bơm proton ức chế các tế bào dạ dày tiết ra acid; thuốc tăng cường cơ thắt thực quản: giúp dạ dày trống rỗng nhanh hơn và có thể giúp thắt chặt các van giữa dạ dày và thực quản, làm giảm sự khó chịu vùng bụng trên, thuốc chống nôn; thuốc chống trầm cảm liều thấp: thuốc chống trầm cảm ba vòng và thuốc chất ức chọn lọc serotonin (SSRI), dùng liều lượng thấp, có thể giúp ức chế hoạt động thần kinh kiểm soát cơn đau ruột và kháng sinh nếu có vi khuẩn H. pylori trong dạ dày.
Thay đổi lối sống có thể khắc phục ĐDDKL:
Thay đổi chế độ ăn uống: chia nhỏ bữa ăn. Nếu dạ dày trống rỗng thường xuyên có thể gây ĐDDKL; tránh bỏ bữa: tránh ăn quá nhiều. Ăn bữa ăn nhỏ thường xuyên hơn; tránh các loại thực phẩm có thể gây ĐDDKL như thức ăn béo và cay, đồ uống có ga, cà phê và rượu; ăn chậm, nhai kỹ; giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày bằng cách làm những việc mình yêu thích như thể thao, liệu pháp thư giãn hoặc tập yoga.
Tránh các thức ăn cay nóng, chứa nhiều chất béo phòng đau dạ dày không loét.
Liệu pháp thay thế
Những người bị ĐDDKL thường tìm đến thuốc bổ sung và thay thế để giúp họ đối phó. Không có phương pháp điều trị bổ sung hoặc thay thế được chứng minh để chữa ĐDDKL. Nhưng khi sử dụng cùng với tư vấn của bác sĩ, trị liệu bổ sung và thay thế có thể giúp làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng.
Thảo dược: Người bị ĐDDKL nên bổ sung kết hợp bạc hà và dầu cây ca-rum. Chúng có thể làm giảm một số triệu chứng của ĐDDKL, chẳng hạn như giảm mau đầy bụng và giảm co thắt đường tiêu hóa.
Atisô chiết từ lá cũng có thể làm giảm triệu chứng ĐDDKL, nó có tác dụng làm giảm nôn, buồn nôn và đau bụng.
Kỹ thuật thư giãn. Các hoạt động giúp bạn thư giãn như thường xuyên tập thể dục, ngồi thiền, yoga, thư giãn cơ bắp, nghe nhạc có thể giúp kiểm soát và đối phó với các dấu hiệu và triệu chứng của ĐDDKL.
BS. Hải Thanh