Khí hậu giao mùa kèm theo thời tiết nồm, ẩm là điều kiện tốt cho nấm mốc, vi khuẩn, virut phát triển và gây cúm cho con người. Mặc dù Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo nên tiêm phòng cúm nhưng vắc-xin được sử dụng không thể ngăn ngừa được mọi chủng virut. Do vậy, cùng với tiêm vắc-xin, bạn hãy tự xây dựng lối sống lành mạnh để phòng cúm cho mình và gia đình.
Đi ngủ sớm và giảm căng thẳng
Trong một thử nghiệm có kiểm soát, các đối tượng tham gia đã được cách ly trong 5 ngày, tiếp xúc với virut cúm và được theo dõi thông qua các thiết bị chuyển động. Kết quả cho thấy, những người ngủ từ 5 – 6 giờ/ngày có nguy cơ mắc bệnh nặng 4,2 lần so với những người ngủ từ 7 giờ trở lên. Phát hiện này có ý nghĩa: vì thiếu ngủ đã được chứng minh là làm giảm số lượng tế bào T – được coi là chìa khóa cho phản ứng miễn dịch của cơ thể dẫn đến nhiễm virut cúm. Do vậy, các nhà khoa học khuyến cáo, để tránh cúm cũng như các biểu hiện khó chịu như chảy nước mũi, ngạt tắc mũi, khó thở… thì mỗi người cần ngủ đủ và tạo cho mình giấc ngủ ngon, thoải mái và thư giãn.
Giảm mức căng thẳng cũng có thể giúp bạn ngăn ngừa bệnh cúm. Trong một nghiên cứu khác tại Mỹ, những người lớn khỏe mạnh đã bị cách ly và được hỏi về mức độ căng thẳng của họ cũng như số lần bị cảm lạnh. Những người báo cáo bị căng thẳng đã gần như gấp đôi khả năng mắc bệnh. Theo các nhà nghiên cứu, căng thẳng mạn tính làm cho các tế bào miễn dịch khó phản ứng với các tín hiệu nội tiết tố điều chỉnh sự viêm nên dễ dẫn đến nhiễm virut cúm. Nếu bạn đang bị căng thẳng, hãy thử đi bộ hay thiền định hàng ngày để thư giãn và nâng cao sức khỏe.
Ngoài ra, để giảm căng thẳng, bạn còn nên dành thời gian cho bạn bè và gia đình. Các nhà khoa học chỉ ra rằng, những người nhận được nhiều cái ôm nhất thì ít có khả năng bị ốm hơn so với những người khác.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục nâng cao thể trạng, giữ gìn vệ sinh cơ thể giúp ngăn ngừa lây nhiễm cúm.
Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
Không đáng ngạc nhiên, một chế độ ăn uống lành mạnh cũng có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch để ngăn ngừa bệnh tật. Trong một nghiên cứu, những người lớn tuổi đã tăng tiêu thụ trái cây và rau quả lên 5 khẩu phần mỗi ngày trong 12 tuần đã cho thấy đáp ứng miễn dịch tốt hơn so với thuốc chủng ngừa viêm phổi. Trong các nghiên cứu bổ sung, một số thực phẩm đã được chứng minh là hỗ trợ chức năng miễn dịch, bao gồm:
Cam quýt và các loại thực phẩm giàu vitamin C khác: Vitamin C đã được chứng minh là tích tụ trong một số tế bào để hỗ trợ các chức năng của hệ miễn dịch. Do đó, bạn nên ăn nhiều trái cây có múi để tăng cường vitamin. Một quả cam chứa gần như toàn bộ lượng vitamin C cần dùng hàng ngày. Vitamin rất nhạy cảm với nhiệt, vì vậy, tốt nhất nên ăn trực tiếp loại cam quýt này thay vì nấu như các món rau.
Các loại thực phẩm giàu chất xơ và giàu vitamin A: Vitamin A cũng là một phần của chức năng miễn dịch và sức khoẻ hệ hô hấp. Vitamin A có nhiều trong bí đỏ, cà rốt… và là một vitamin tan trong chất béo. Vì vậy, nên ăn những thực phẩm này với chất béo để hấp thụ tốt nhất.
Sữa chua và các loại thực phẩm giàu probiotic khác: Nghiên cứu cho thấy ăn sữa chua có thể cải thiện chức năng miễn dịch. Những người ăn 2 cốc sữa chua mỗi ngày trong 4 tháng đã có interferon gamma, loại protein do tế bào cơ thể sinh ra khi bị virut tấn công nhằm ngăn không co virut phát triển, tăng gấp 4 lần. Những phụ nữ ăn 1 cốc sữa chua/ngày trong 4 tuần đã tăng 30% tế bào lymphocyte chống nhiễm trùng. Nếu bạn không thích hoặc có vấn đề về tiêu hóa với thức ăn lên men tự nhiên, bạn nên thử một chế phẩm bổ sung probiotic. Các chất bổ sung này đã được chứng minh là ngăn ngừa được các triệu chứng cúm và cúm ở trẻ em trong một nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đôi.
Các loại thực phẩm khác cũng có thể giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, bao gồm yến mạch và lúa mạch, tỏi, sò, súp gà, trà, nấm và các thực phẩm giàu kẽm như thịt bò và sò.
Vệ sinh tay, súc miệng thường xuyên
Trong các nghiên cứu tại bệnh viện ở Mỹ, rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước làm giảm sự lây truyền virut. Súc miệng với nước muối cũng có thể giúp bạn tránh được virut. Việc súc miệng bằng nước muối mỗi ngày 1 lần có giảm 40% các nhiễm trùng hô hấp trên so với nhóm chứng không sử dụng nước súc miệng (theo một nghiên cứu tại Mỹ).
Virut cúm có thể sống được 48 giờ trên bề mặt, do đó, Cơ quan Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Mỹ (CDC) khuyến cáo mọi người nên làm sạch, khử trùng để làm chậm sự lan truyền bệnh tật. Sử dụng xà phòng và nước cũng như thuốc khử trùng để làm sạch núm cửa, quầy, bàn và các bề mặt khác. Hàng trăm sản phẩm khử trùng đã được Cơ quan Bảo vệ Môi trường đăng ký sử dụng trên các bề mặt chống lại virut cúm A.
Lê Thu Lương
