Trịnh Thùy Linh (Bắc Giang)
Bạn Linh thân mến! Thuốc tránh thai khẩn cấp là sự kết hợp giữa 2 loại hormon sinh dục nữ estrogen và progestin, nhưng hàm lượng cao gấp 4 lần thuốc tránh thai thông thường. Các chất này có tác dụng ức chế tuyến yên, làm các nang noãn ở buồng trứng không phát triển được nên không thể thụ thai. Thuốc được chỉ định dùng cho những phụ nữ có quan hệ tình dục đột xuất, dùng khi các biện pháp tránh thai thất bại (như bao cao su bị rách, quên dùng thuốc tránh thai hằng ngày nhưng không bù kịp, tính sai ngày giao hợp an toàn, vòng tránh thai bị tuột…).
Thuốc có tác dụng ức chế sự rụng trứng ở phụ nữ. Ở trường hợp trứng đã rụng và được thụ tinh, thuốc sẽ làm thay đổi nội mạc tử cung để ngăn cản trứng này làm tổ. Thời gian tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp là trong vòng 72 giờ sau lần giao hợp không được bảo vệ và nếu trứng thụ tinh đã làm tổ thì việc dùng thuốc không có hiệu quả. Uống càng sớm thì hiệu quả tránh thai càng cao. Một số tác dụng phụ của thuốc: buồn nôn, căng tức ngực, tăng cân nhẹ do giữ nước, nhức đầu, chóng mặt, rong kinh, ra máu giữa chu kỳ…
Đến nay, chưa có kết luận chính thức nào về việc lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây vô sinh. Tuy nhiên, nếu lạm dụng sẽ hạn chế sự phát triển và rụng trứng. Khi ngừng thuốc buồng trứng cần một khoảng thời gian để hồi phục. Ngoài ra, khi lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp trong thời gian dài, thuốc sẽ làm mỏng, làm teo niêm mạc tử cung… khiến trứng không làm tổ được. Vì vậy, chỉ nên coi viên tránh thai khẩn cấp như một biện pháp cuối cùng khi định tránh thai. Không được dùng thuốc tránh thai khẩn cấp như một biện pháp tránh thai thường xuyên vì việc sử dụng thuốc tránh thai kéo dài có thể gây khó có thai lại trong vòng 6 tháng đầu sau khi dùng thuốc. Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ có hiệu quả khoảng 75% và hiệu quả này càng giảm đi nếu dùng nhiều lần. Vì thế cần thận trọng khi dùng thuốc tránh thai khẩn cấp liên tục. Thuốc chỉ dùng cho những người khỏe mạnh và không được dùng quá 2 lần trong một tháng.
DS. Nguyễn Bá Nghĩa