(Trần Nguyên Quang – Sóc Trăng)
Ung thư nguyên phát ở xương ít gặp hơn so với ung thư thứ phát do di căn đến xương. Ung thư di căn xương là bệnh thường gặp ở chuyên khoa xương khớp, gặp nhiều ở cả nam và nữ. Theo các chuyên gia thì khoảng 2/3 số trường hợp chẩn đoán di căn xương chính là triệu chứng đầu tiên của ung thư. Đau nhức xương khớp chính là triệu chứng hay gặp nhất của bệnh. Nhiều trường hợp đau nhức dữ dội kéo dài cho đến khi bệnh nhân tử vong, đáp ứng với thuốc giảm đau kém.
Ở những bệnh nhân đã biết ung thư trước đó, trong quá trình điều trị, sau phẫu thuật hoặc xạ trị mà xuất hiện đau nhức xương thì có khả năng ung thư đã di căn vào xương. Đôi khi phát hiện ra ung thư di căn xương nhưng không kịp xác định ổ ung thư nguyên phát (gần phân nửa số trường hợp).
Cơ chế đầu tiên của đau nhức xương trong ung thư xương do di căn là khối ung thư, khối u này kích thích màng xương, gây viêm xương cơ dẫn đến đau. Đặc điểm của đau là từ nửa đêm về sáng, đau dữ dội khiến bệnh nhân phải mất ngủ, ban ngày mức độ đau giảm nhẹ hơn. Còn cơ chế thứ hai gây đau xương chính là tổn thương tại xương, thường gây hủy xương đốt sống (lún, xẹp) chèn ép dây thần kinh. Tùy vào vị trí rễ thần kinh cột sống bị chèn ép mà bệnh nhân có những đặc điểm đau khác nhau (đau kèm rối loạn cảm giác, rối loạn hoạt động cơ tròn…), một số trường hợp là đau thần kinh tọa. Đặc điểm là đau liên quan đến sự vận động, vận động càng nhiều thì đau càng tăng khiến bệnh nhân bị hạn chế vận động. Nơi bị đau thường là cột sống, vùng háng và vùng xương chậu.
Bs.CkII. Đặng Minh Trí