GS.TS. Đào Văn Long – Chuyên gia cao cấp tiêu hóa gan mật – Khoa Tiêu hóa (bệnh viện Bạch Mai) cho biết, các bác sĩ vừa phát hiện bệnh nhân có khối u insulinoma ở thân và đuôi tụy. Điều đáng nói kết quả của nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, siêu âm màu ổ bụng, điện tâm đồ và làm một số xét nghiệm kiểm tra tình trạng sinh hóa máu, huyết học và đông máu lại không tương xứng với triệu chứng lâm sàng. Vậy, người bệnh khối u insulinoma có những triệu chứng gì ? Bệnh có thể phát hiện bằng phương pháp nào?
Thận trọng với vã mồ hôi, người mệt xỉu vào lúc đói
Bệnh nhân nữ 63 tuổi, nghề nghiệp buôn bán nhỏ tại thị xã Hà Giang, tỉnh Hà Giang. Từ tháng 3 năm 2017 bệnh nhân xuất hiện cơn vã mồ hôi, người mệt xỉu vào lúc đói (khoảng 11h30 buổi trưa hoặc 16h30 buổi chiều. Bệnh nhân thấy mắt nhìn mờ hơn (đã phải đo kính lại và tăng độ kính cho phù hợp). Bệnh nhân thấy có những lúc khó thở, tim đập nhanh.
Những cơn mệt xỉu lúc đói tăng dần, 5 ngày gần đây mỗi ngày đều xuất hiện 2 cơn mệt xỉu. Bệnh nhân đã phải uống sữa ông thọ hoặc ăn cơm thì có đỡ triệu chứng mệt xỉu hơn. Tuy nhiên bệnh vẫn lặp lại mau dần, mắt nhìn mờ dần, đãng trí hay quên, hay nhầm lẫn (lúc tính tiền hàng cho người mua hàng) và ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Bệnh nhân bị tăng cân, tăng 4 cân so với trước khi bị bệnh. Tuy tăng cân nhưng bệnh nhân vẫn thường xuyên xuất hiện cơn mệt xỉu vào lúc đói, cảm giác người yếu mệt.
GS.TS. Đào Văn Long cho biết, sau khi khám và đánh giá lâm sàng, bệnh nhân được chỉ định nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, siêu âm màu ổ bụng, điện tâm đồ và làm một số xét nghiệm kiểm tra tình trạng sinh hóa máu, huyết học và đông máu.
GS.TS. Đào Văn Long thực hiện siêu âm nội soi ca bệnh.
Kết quả siêu âm ổ bụng có hình ảnh gan nhiễm mỡ độ II. Kết quả soi dạ dày có viêm dạ dày, vi khuẩn Helicobacter pylori (-). Soi đại tràng có túi thừa ở manh tràng 1,2 cm đáy sạch không viêm không chảy máu. Kết quả xét nghiệm có chỉ số cholesterol máu cao hơn bình thường 5,4 mmol/l; Triglycerid 3,4 mmol/l; acid uric 515,0 umol/l ; Glucose máu: 4,9 mmol/L, HbA1C: 6,0%. Hemoglobin : 134g/l… điều này cho thấy các kết quả cận lâm sàng không tương xứng với triệu chứng lâm sàng, tại sao bệnh nhân lại có những cơn hạ đường huyết mà xét nghiệm glucose máu và HbA1C ở mức bình thường. Các hình ảnh nội soi dạ dày và nội soi đại tràng cũng không có các tổn thương để có thể gây ra các cơn mệt xỉu như vậy. Bs Long nhận định.
Phương pháp siêu âm nội soi phát hiện u tuy
Theo GS.TS. Đào Văn Long , trước tình trạng kiểm tra tình trạng sinh hóa máu, huyết học và đông máu lại không tương xứng với triệu chứng lâm sàng, các bác sĩ đã quyết định thực hiện siêu âm nội soi xem hình ảnh tụy của bệnh nhân ra sao. Thật bất ngờ, hình ảnh siêu âm nội soi các bác sĩ cho thấy giữa thân và đuôi tụy có 2 khối giảm âm, khối lớn nhất nhìn rõ trên siêu âm kích thước 1 x 0.7cm, gần khối này ở đuôi tụy có khối nhỏ hơn kích thước 0.8 x 0.4cm. Trên Elastography (đo độ đàn hồi) thấy nhu mô bên trong hai khối u mềm. Xung quanh tụy không thấy có hạch. Điều này cho thấy các khối giảm âm ở thân và đuôi tụy là u Insulinoma.
Hình ảnh siêu âm nội soi xem hình ảnh tụy của bệnh nhân.
GS.TS. Đào Văn Long, cho biết, theo y văn, bệnh u insulinoma là bệnh rất hiếm gặp, với tỷ lệ 1- 3 người bị u insulinoma trong 1 triệu người trong một năm. Insulinoma là khối u của tuyến tụy tạo ra lượng insulin quá mức. Insulinoma hay gặp ở phụ nữ. Các khối u thường nhỏ (dưới 2cm) và trên 90% các khối u insulinoma là khối u lành tính (không phải ung thư).
Các bác sĩ cho biết, Insulinoma là một khối u lành tính của tụy chiếm 90% bệnh nhân. Điều trị cắt bỏ các khối u chữa được các triệu chứng của bệnh và phẫu thuật cắt bỏ khối u là lựa chọn điều trị phù hợp. Hơn 90% bệnh nhân sẽ không cần điều trị thêm nữa sau khi cắt bỏ khối u.
Bệnh nhân xuất hiện cơn vã mồ hôi, người mệt xỉu vào lúc đói (khoảng 11h30 buổi trưa hoặc16h30 buổi chiều. Uống sữa hoặc ăn cơm có đỡ xỉu nhưng Các cơn xỉu hạ đường huyết lặp lại mau dần. Bệnh nhân thấy mắt nhìn mờ hơn (đã phải đo kính lại và tăng độ kính cho phù hợp). Bệnh nhân thấy có những lúc khó thở, tim đập nhanh. Bệnh nhân tăng cân nhưng vẫn yếu mệt nhiều. Các chuyên gia cho rằng nguyễn nhân gây bệnh là do khối u lành tính tại tuyến tụy tạo ra lượng insulin quá mức gây các cơn hạ đường huyết lúc đói.
Các chuyên gia khuyến cáo: U lành tính tuyến tụy là dạng khối u nội tiết nên để phòng bệnh khuyên người bệnh nên: Tránh căng thẳng, hạn chế uống rượu. Hạn chế ăn thức ăn nhiều chất béo như socola, rượu vang đỏ, phomai xanh
Nguyễn Khánh