Những yếu tố nguy cơ sức khỏe gắn với bệnh gan nhiễm mỡ
Bệnh gan nhiễm mỡ gắn với béo phì
Liên đoàn Gan Hoa Kỳ (ALF: The American Liver Foundation) định nghĩa gan nhiễm mỡ là “sự tích tụ mỡ dư thừa trong các tế bào gan.” Một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với gan nhiễm mỡ là bệnh béo phì, do mức tiêu thụ calo dư thừa gây ra. Yếu tố nguy cơ khác bao gồm đái tháo đường, cholesterol hoặc triglyceride máu cao, lạm dụng rượu, phẫu thuật dạ dày, một số thuốc và suy dinh dưỡng. Không có điều trị chuẩn hóa cho gan nhiễm mỡ, nhưng Đại học Johns Hopkins cho biết rằng giảm cân có thể giúp ngăn ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ.
Thực đơn thông minh dành cho bệnh gan nhiễm mỡ
Trái cây, rau và ngũ cốc
Một chế độ ăn uống lành mạnh gồm nhiều trái cây, rau và ngũ cốc. Trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt tự nhiên ít calo và chất béo bão hòa nhưng giàu chất xơ.
Theo Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ, trái cây, rau và ngũ cốc làm tăng cảm giác no và có thể ngăn ngừa ăn quá nhiều và tăng cân sau này. Chế độ ăn giàu chất xơ cũng có thể ngăn ngừa bệnh đái tháo đường típ 2, một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với gan nhiễm mỡ.
Protein và sữa
Các protein tốt nhất để hỗ trợ duy trì cân nặng và giảm cân là từ các nguồn thịt nạc như thịt gia cầm, trứng, đậu nành, thịt nạc, cá, hải sản, đậu và các loại đậu. Chất béo và calo dư thừa có thể được giảm bằng cách loại bỏ tất cả các chất béo có thể nhìn thấy như da của gia cầm trước khi nấu, và sử dụng các phương pháp lành mạnh để nấu thức ăn như nướng, hấp, rang. Các sản phẩm từ sữa lành mạnh bao gồm ít chất béo hoặc sữa không béo, sữa chua và pho mát.
Thực phẩm chứa ít cholesterol
Cholesterol là một loại chất béo được tìm thấy trong các sản phẩm động vật. Một báo cáo đăng tải trong Tạp chí World Journal of Gastroenterology, đề nghị một chế độ ăn uống có ít chất béo bão hòa. Thực phẩm giàu acid béo omega như cá béo, dầu ô liu và các loại hạt được khuyến cáo để giúp điều trị gan nhiễm mỡ. Bản báo cáo cũng khuyến cáo dùng các thực phẩm ít đường đơn và đường fructose và xi rô bắp.
Đồ uống không cồn
Rượu gây hại cho gan và được gắn chặt với các bệnh gan. Theo Trung tâm Y tế Thái Bình Dương California chỉ cần dùng ít như một ly bia hoặc rượu vang một tuần có thể đóng góp cho gan nhiễm mỡ. ALF khuyến khích cá nhân với gan nhiễm mỡ nên tránh tất cả loại rượu. Ví dụ: nên dùng thay thế các loại đồ uống không cồn bao gồm nước, nước trái cây, nước ngọt, trà, cà phê, nước uống thể thao và sữa.
Song song với chọn thực phẩm phù hợp cho bệnh gan nhiễm mỡ, điều chỉnh lối sống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong gan nhiễm mỡ như tập thể dục đều đặn, không uống bia rượu, không ăn mỡ động vật và các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, điều chỉnh cân nặng về mức cho phép là cốt lõi trong không chế gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, và lưu ý xét nghiệm men gan và các xét nhiệm đánh giá chức năng gan để xử lý kịp thời các biến chứng do gan nhiễm mỡ gây ra.
TS.BS. Lê Thanh Hải
(tham khảo Live Strong)