Cá là một thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn của mỗi gia đình. Thịt cá giàu dinh dưỡng với các khoáng chất vitamin, protein, DHA… rất tốt cho sức khỏe mọi người. Chất đạm của cá tươi lại dễ tiêu hóa, dễ hấp thu hơn so với thịt… Chính vì vậy, theo các nhà nghiên cứu mỗi tuần ăn ít nhất 3 bữa cá để có một cơ thể khỏe mạnh và phòng được rất nhiều bệnh.
Ưu điểm vượt trội của cá so với thịt
Thịt cá chứa rất nhiều protein rất dễ hấp thụ, tốt cho hệ tiêu hóa và tim mạch. Trong cá cũng có chứa nhiều vitamin thiết yếu như vitamin A, D, phốt pho, magiê, kẽm, và iốt… Đặc biệt, canxi có chứa trong một số loại cá như cá hồi, cá ngừ, cá trích còn góp phần giúp cho xương chắc khỏe mà không gây ra chứng thừa đạm, béo phì, đái tháo đường….
Cá là một thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao, không những không thua kém thịt động vật mà nhiều điểm còn vượt thịt. Lượng lysin, tyrosin, tritophan, xystin và methionin trong cá cao hơn thịt, còn lượng histidin và acginin thấp hơn. Protit của cá tươi dễ tiêu hóa và dễ đồng hóa hơn protit của thịt. Đây chính là ưu điểm vượt trội so với các loại protein trong thịt động vật.
Trong cá chứa nhiều omega- 3 và DHA là thành phần đặc biệt cần thiết đối với quá trình phát triển não bộ ở con người.
Dưỡng chất cần thiết cho não bộ có trong cá
Trong cá có chứa rất nhiều axít béo omega-3, là thành phần đặc biệt cần thiết đối với quá trình phát triển não bộ ở con người, đóng vai trò quan trọng trong việc truyền nhận tín hiệu giữa các tế bào. Omega-3 trong cá giúp mọi người tập trung tốt hơn và giảm nguy cơ bệnh Alzheimer trên khoảng 60% người tích cực ăn cá. Thành phần chủ yếu trong omega-3 là DHA cũng chính là thành phần quan trọng thúc đẩy hình thành chất xám trong não và giúp cho trẻ nhỏ phát triển trí thông minh. Theo các kết quả nghiên cứu, phụ nữ khi mang thai hấp thụ được nhiều axít omega-3 trong cá sẽ sinh ra con khỏe mạnh, thông minh hơn nhiều so với bình thường.
Trong các loại cá, đặc biệt ở đầu cá chứa nhiều axit béo chưa no omega-3 có hoạt tính sinh học cao. Nghiên cứu gần đây cho thấy, các axit béo omega-3 không những có tác dụng hạ thấp cholesterol mà còn làm giảm triglycerid ở những người có triglycerid cao, từ đó có tác dụng ngăn ngừa mỡ máu và làm hạ huyết áp. Hầu hết các loại cá đều có chứa axit béo omega-3, nhiều nhất phải kể đến cá hồi, cá thu và cá trích… Tương tự cá nước ngọt cũng tốt cho sức khỏe, trong 100g cá chép có 16g protein, 3,6g lipid, 17mg canxi, 184mg phốt pho, 0,9mg sắt và các vitamin A, B1, B2 và vitamin PP. Trong 100g cá thu 18,2g protein, 10,3g lipid, 50mg canxi, 90mg phốt pho, 1,3mg sắt và các vitaminA, B1, B2…
Trên thực tế, người ta đã nhận thấy những dân tộc ăn nhiều cá sống khỏe mạnh ít bệnh tật hơn những dân tộc ăn nhiều thịt. Người Eskimo sống trên băng tuyết giá lạnh nhưng không hề mắc bệnh tim mạch. Trẻ em Nhật Bản khỏe mạnh và thông minh hơn trẻ em nhiều nước khác. Tại sao vậy? Qua nghiên cứu tập quán ăn uống và thực phẩm của người Eskimo và người Nhật ta nhận thấy chính món cá ăn hàng ngày đã mang lại cho họ sức khỏe và sự thông minh. Điều này được giải thích là trong cá có hai chất dinh dưỡng rất quý cho sức khỏe con người: Đó là chất EPA có tác dụng phòng bệnh tim mạch và chất DHA có vai trò rất quan trọng đối với hệ thần kinh.
Việc ăn cá đều đặn hàng tuần sẽ giúp cung cấp chất EPA cần thiết để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh tim. Nếu có điều kiện, nên ăn mỗi tuần ba bữa cá và nên ăn cá luộc hoặc cá nấu, không nên ăn cá rán vì chất DHA bị nhiệt độ cao phân hủy.
BS. Ngô Mỹ Hà