Cháu là nam thanh niên 20 tuổi. Gần đây cháu thấy hai bẹn ngứa và nổi mẩn đỏ thành đám tròn nhỏ, trên bề mặt thường nổi nhiều mụn nước như phỏng tập trung ở rìa của tổn thương. Khi bẹn dính mồ hôi, tình trạng ngứa sẽ tăng và tổn thương lan ra khắp vùng kín cả sau mông. Bác sĩ cho biết cháu mắc bệnh gì và dùng thuốc như thế nào? Cháu xin cảm ơn.
N.V.T (Đồng Tháp)
Theo thư cháu mô tả thì đây là những biểu hiện của bệnh hắc lào. Bệnh do vi nấm cạn gây nên. Tác nhân gây bệnh thuộc nhóm Dermatophytes và thường gặp nhất là hai loại: trychophyton và epidermophyton. Đây là một bệnh da phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Hắc lào tuy không phải là bệnh nguy hiểm nhưng gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt của người bệnh. Vì vậy, cần chữa bệnh hắc lào tận gốc, tránh tái phát và lây nhiễm cho người khác. Việc chữa trị hắc lào không khó, nếu người bệnh kiên trì dùng thuốc.
Điều trị hắc lào thì giải pháp đầu tiên là dùng thuốc bôi tại chỗ. Loại thuốc cổ điển dùng để trị hắc lào là dung dịch cồn BSI (acid benzoic + acid salicylic + lod), antimycose (acid benzoic + acid salicylic + acid boric), dung dịch ASA (acid acetylsalicylic, natri salicylat). Các thuốc này có tác dụng tốt nhưng gây lột da nhiều, đau rát, để lại màu đen trên da như sạm da hoặc gây biến chứng. Hiện nay có nhiều thuốc dùng tại chỗ (thuốc dạng kem bôi) với các hoạt chất là dẫn chất imidazol rất có hiệu quả như: miconazol, ketoconazol, econazol… Những thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột da, không sưng đau nhưng cũng có thể gây ra những dị ứng nhẹ. Những dị ứng này sẽ hết khi ngừng dùng thuốc.
Khi tổn thương quá rộng, người bệnh có thể phải dùng kết hợp cả điều trị tại chỗ với các thuốc uống để trị vi nấm như griseofulvin, ketoconazol, itraconazole, fluconazole… Tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng thuốc uống chống nấm toàn thân do thuốc có nhiều tác dụng phụ và có những tương tác không tốt, có thể có những biến chứng nặng nề khi phải dùng đồng thời với thuốc trị bệnh khác (thuốc hạ mỡ máu…). Thuốc được sử dụng hạn chế ở những người có bệnh gan, thận…
Nguyên tắc quan trọng để dùng thuốc điều trị hắc lào có hiệu quả và bệnh không tái phát là: Ðiều trị liên tục (ngày bôi thuốc 2-3 lần) cho đến khi da lành, sau đó cần tiếp tục thoa ít nhất 2 tuần nữa để tránh tái phát. Nếu điều trị sau 4 tuần không có dấu hiệu cải thiện thì nên đi bác sĩ khám để được chẩn đoán kỹ hơn. Khi bôi thuốc cũng phải theo hướng dẫn, vì nếu bôi thuốc không đúng (bôi thuốc quá mạnh, bôi dây sang da lành hay da non…) có thể làm bệnh càng lây lan hơn hoặc gây ra tình trạng phỏng, chảy nước nhiều, ngứa dữ dội…
Cháu nên đi khám chuyên khoa da liễu để có chẩn đoán và chỉ định dùng thuốc cụ thể.
DS. Trang Lê