Hàng ngày trong chế biến thức ăn, chúng ta chỉ coi hành là một thứ gia vị làm cho thức ăn thêm ngon, hấp dẫn. Trong nhân dân thường có câu “Trăm thứ canh không hành không ngon”. Tuy nhiên không phải ai cũng biết hành còn sử dụng làm thuốc giải cảm rất thông dụng.
Hành hoa là cây thảo, cao tới 50cm, thân nhỏ trắng hay nâu. Lá màu xanh, hình trụ có 3 cạnh ở dưới, bẹ lá dài. Cụm hoa hình đầu tròn, gồm nhiều hoa có cuống ngắn, bao hoa có các mảnh hình trái xoan nhọn màu trắng có sọc xanh. Quả nang. Bộ phận được sử dụng làm thuốc toàn cây, chủ yếu dùng tươi hoặc phơi, sấy khô. Theo y học cổ truyền, hành hoa có vị cay, ngọt, tính ấm, có tác dụng giải cảm, diệt khuẩn, hành làm thông khí, khí đẩy huyết, huyết đẩy khí… điều hòa kinh mạch và tạng phủ.
Bộ phận hoa hành có tác dụng giải độc, trị đau đầu do thương hàn.
Một số bài thuốc chữa bệnh có sử dụng hành hoa:
Chữa cảm cúm do lạnh: Hành hoa, lá tía tô, mỗi vị 10g, hai vị thuốc trên rửa sạch, để ráo thái nhỏ; lòng đỏ trứng 2 quả. Nấu cháo hoa sau đó cho hành hoa và tía tô, trứng vào đánh đều lên, ăn khi cháo còn nóng. Hoặc củ hành tươi 30g, gừng tươi 20g, chè búp khô 8g, tía tô tươi 6g. Đem sắc với 3 bát nước, còn 1 bát. Chia uống 2 lần/ngày. Uống khi thuốc còn nóng. Uống trong 2 ngày. Bài thuốc này vừa dễ làm lại có tác dụng giải cảm, ra mồ hôi nhanh.
 Cháo hành. |
Chữa chứng chảy máu cam do nóng trong: 100g hành lấy cả rễ, rửa sạch. Nấu cháo hoa chín sau đó cho thêm một ít giấm, cắt hành nhỏ cho vào. Ăn khi cháo còn nóng. Bài thuốc này giúp giảm nhiệt, ra mồ hôi.
Ngạt mũi, thở không thông: Hành 20g, sắc với 200ml nước, còn 50ml, uống trong ngày, nên uống khi thuốc còn ấm. Dùng trong 2 – 3 ngày.
 Hành hoa. |
Giúp vết thương mau lành (vết thương nhẹ): Hành 20 – 30g, rửa sạch, để ráo, giã nát. Đem đắp chườm vào nơi có tổn thương. Ngày đắp 2-3 lần.
Chữa chín mé (chưa mưng mủ): Củ hành tươi 15g, rửa sạch, nướng chín, đập dập đắp vào nơi có chín mé. Ngày đắp 2 lần. Dùng trong 3 ngày.
Lưu ý: Người suy nhược và cơ thể hay ra mồ hôi không nên sử dụng nhiều những bài thuốc có hành hoa.
BS. Nguyễn Huyền