Đau đầu do khí hư: Người bệnh khi đau khi không, đau tăng khi lao động, sắc mặt trắng, người mệt mỏi, ngắn hơi, ngại nói, hay đổ mồ hôi, sợ lạnh, miệng nhạt, lưỡi nhợt ít rêu, mạch tế vô lực. Phép chữa là ích khí thăng dương. Dùng một trong các bài:
Bài 1 – Bổ trung ích khí thang: nhân sâm 16g, hoàng kỳ 20g, bạch truật 16g, đương quy 12g, thăng ma 4-8g, sài hồ 4-8g, trần bì 8g, cam thảo 8g. Sắc uống ngày 1 thang. Nếu ăn không biết ngon miệng, thêm bạch truật, mạch nha 15g, kê nội kim 10g; vị hàn chân tay lạnh, thêm tế tân 4g, quế chi 8g; tự đổ mồ hôi: thêm hoàng kỳ, phù mạch 12g.
Mạn kinh tử là vị thuốc trong bài Tứ vật thang gia vị trị đau đầu do huyết hư.
Bài 2: hoàng kỳ 30g, thiên ma 10g. Sắc uống
Đau đầu do huyết hư: Người bệnh đau đầu âm ỉ, ngồi dậy đau tăng, nằm thì giảm đau, xế trưa đau nhiều, hoa mắt chóng mặt, hồi hộp, mất ngủ hay quên, chân tay tê dại, mắt khô, lưỡi nhạt, rêu mỏng, mạch tế.
Phép chữa là tư âm dưỡng huyết.
Dùng bài Tứ vật thang gia vị: xuyên khung 8g, đương quy 12g, sinh địa 12g, bạch thược 12g, mạn kinh tử 10g, cúc hoa 10g, hoàng cầm 10g. Sắc uống. Nếu huyết hư nặng, thêm a giao 16g, long nhãn 16g; hồi hộp đánh trống ngực, thêm bá tử nhân 10g, từ thạch 10g; mắt khô rít: thêm cúc hoa, kỷ tử 12g; chân tay tê dại, thêm đan sâm 12g, kê huyết đằng 20g, tang chi 16g; hay quên, thêm thạch xương bồ 10g, viễn chí 10g; khí hư, thêm đảng sâm 16g, hoàng kỳ 16g, bạch truật 16g.
Lương y Thảo Nguyên