Viêm bờ mi là bệnh về mắt thường gặp do môi trường ô nhiễm, các rối loạn nội tiết, dùng thuốc và mỹ phẩm… với biểu hiện đỏ mắt, cảm giác có sạn hoặc rát mắt, ngứa mắt, mi mắt sưng và đỏ, bong da xung quanh mi mắt, có vảy ở lông mi lúc ngủ dậy, nhạy cảm với ánh sáng, rụng lông mi… Bệnh dễ tái phát và có thể dẫn tới nhiều biến chứng. Đôi khi gây ra tổn thương giác mạc do kích thích liên tục từ bờ mi bị viêm hoặc lông mi xiên gây xước, loét giác mạc.
Theo y học cổ truyền, viêm bờ mi chủ yếu do trong cơ thể vốn có thấp nhiệt ứ đọng ở 2 kinh tỳ, vị hoặc do tạng tâm quá nóng lại bị cảm nhiễm phong tà xâm nhập vào gây nên bệnh. Tùy theo từng chứng trạng cụ thể mà dùng bài thuốc phù hợp như sau:
Nếu bờ mi bị sung huyết, lở ngứa, bong nhiều vảy, chân mi trắng xám:
Phương pháp điều trị: Trừ phong thắng thấp.
Bài thuốc: kinh giới 12g, thương truật 9g, khổ sâm 12g, hoạt thạch 12g, xa tiền tử 12g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liên tục 7-10 ngày là một liệu trình.
Cây và vị thuốc xa tiền tử có tác dụng chữa bệnh mát gan, sáng mắt trong bài thuốc chữa viêm bờ mi.
Nếu bờ mi đỏ tấy, lở loét, ngứa, có mủ, nhức mắt:
Phương pháp điều trị: Thanh hóa thấp nhiệt, tả hỏa giải độc.
Bài thuốc: nhẫn đông đằng 12g, kim ngân hoa 9g, bồ công anh 15g, cành lá bọ mẩy 10g, vỏ núc nác 9g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liên tục 7-10 ngày là một liệu trình.
Nếu bờ mi đỏ ửng, ẩm, ngứa dai dẳng:
Phương pháp điều trị: Thanh nhiệt hóa thấp.
Bài thuốc: thương truật 6g, vỏ núc nác 6g. Sắc uống thay trà trong ngày, uống liên tục 7-10 ngày là một liệu trình.
Nếu bờ mi đỏ ửng, đau nhấm nhói, ngứa:
Phương pháp điều trị: Thanh tâm tả hỏa, hóa thấp.
Bài thuốc: hoàng đằng 6g, kim ngân hoa 9g, sinh địa 12g, trúc diệp 15g, hạt mã đề 15g, rễ cỏ tranh 12g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liên tục 7-10 ngày là một liệu trình.
ThS. Nguyễn Ngọc Lan