Thường thì dân thành phố hay mua mắm tép làm sẵn về để chế biến món ăn này. Chịu khó tìm thì cũng ra được chỗ mua mắm tép chất lượng đảm bảo. Nhưng làm mắm tép cũng không quá khó, chỉ là bạn có thích tự làm hay không mà thôi. Sau đây là cách làm mắm tép dễ như… ăn tép vậy, cho dù bạn là dân thành phố.
Trước hết cần ra chợ chọn mua tép, ngon nhất là mua tép riu. Tép riu có màu xanh rêu, trong trong là tép tươi. Nếu không có thể chọn tép gạo, loại lớn hơn một chút. 1 kg tép, 1,5 lạng muối hạt (hoặc 1 bát ăn cơm muối), 1 lạng thính gạo, 1 chén (20ml) rượu trắng.
Tép rửa sạch, nhặt hết rác, ốc, hến lẫn vào rồi vẩy cho ráo nước. Gạo đem rang vàng, xay nhuyễn làm thính hoặc mua thính ngoài hàng cũng được. Trộn đều các nguyên liệu trên lại với nhau, cho vào hũ thủy tinh. Đem phơi nắng khoảng 10 – 15 ngày (nếu nắng to chỉ 10 ngày là được). Khi phơi được 1 tuần, mở nắp, trộn đều rồi đóng nắp lại, phơi tiếp. Khi tép đã chuyển dần sang màu đỏ cam là được.
Mắm tép chưng thịt nạc có thể để lâu.
Mắm tép đem chưng với thịt có hai cách. Cách thứ nhất là chưng với thịt nạc. Chọn thịt nạc vai: 0,5kg. Riềng 1 củ xay nhỏ (chọn loại riềng già thì sẽ thơm hơn nhưng ăn hơi xơ nên chọn loại riềng vừa, nếu non quá sẽ không dậy mùi). Sả: 3 cây, bỏ phần già, giữ lại củ non thái ra băm nhỏ. Hành tím 1 củ, tỏi khô 1 củ băm nhỏ, đường.
Thịt rửa sạch, xay nhỏ, ướp cùng 3 thìa cà phê đường, 5 thìa cà phê mắm tép, riềng, sả xay, cho vào ngăn mát tủ lạnh ướp từ sáng đến tối. Cho dầu vào chảo, để nóng già, phi thơm vàng hành, tỏi; cho thịt vào đảo đều cho đến khi món ăn có màu đỏ nâu là được. Trong quá trình chưng nên để lửa to vừa, như thế thịt sẽ săn lại và mỡ từ thịt mới chảy ra khi ăn có vị béo thơm rất ngon. Thịt chưng mắm tép để nguội cho vào lọ thủy tinh để vào ngăn mát tủ lạnh ăn dần.
Cách chế biến thứ hai: Chưng thịt ba chỉ mắm tép.
Nguyên liệu gồm: 3 lạng thịt ba chỉ, chút gừng, sả, hành khô, mắm, nước hàng, đường, gia vị. Mắm tép đem pha với đường và chút nước cho hơi sánh. Hành khô phi thơm rồi cho mắm vào đun sôi liu riu khoảng 1-2 phút, vừa đun vừa khuấy đều. Đun xong đổ ra bát, để nguội. Thịt ba chỉ rửa sạch, thái miếng mỏng vừa ăn. Trộn đều thịt và mắm rồi đem phơi ở nơi thoáng gió chừng 1 tiếng hoặc bọc màng bọc thực phẩm cho kín lại, cất vào tủ lạnh. Làm nóng chảo với chút dầu ăn, phi thơm hành khô và gừng thái sợi. Cho thịt vào xào săn. Khi thịt chín cho sả băm vào đảo thêm một chút là được. Chưng thịt kiểu này thường ăn ngay, không phải là món để ăn dần như cách chưng thứ nhất nhưng thịt ba chỉ ngấm mắm và gia vị ngon ngọt, mềm rất hấp dẫn.
Thanh Huyền