Chị Hà (Hoàng Mai, Hà Nội) kể, bé Sóc con gái chị được chẩn đoán mắc hen và bác sĩ chỉ định dùng thuốc dự phòng hàng ngày ít nhất trong 6 tháng. Mới được hơn 2 tháng, thấy bệnh bé đỡ hẳn nên bà ngoại xót cháu nhất định không cho dùng thêm thuốc. Lại nghe người bạn mách trong thuốc hen có chứa corticoid, dùng lâu dài có thể khiến mặt bị phù, thay đổi nội tiết và liệt kê một loạt các tác dụng phụ nên chị Hà ngưng hẳn việc dự phòng. Tuần trước, con gái chị đang ở lớp học thì bỗng lên cơn khó thở, tím tái, phải đi cấp cứu. “Nếu không được đưa vào bệnh viện kịp thời, có lẽ mình đã mất con rồi”, chị Hà tự trách bản thân.
 |
|
Cha mẹ không tuân thủ dự phòng hen khiến tỉ lệ trẻ nhập viện cấp cứu vì hen cấp tăng cao. Ảnh: Lê Mai. |
Cũng phải nhập viện để điều trị vì hen tái phát do không dùng thuốc dự phòng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, bé Minh, con trai chị Uyên (Yên Bái) năm nay mới 7 tuổi nhưng đã có tiền sử 5 năm sống chung với bệnh hen. Thời gian đầu mới điều trị cho con, chị Thu tuân thủ rất nghiêm ngặt lời căn dặn của bác sĩ. Tuy nhiên, sau khi dùng thuốc được 6 tháng, phần vì thấy con trai đã ăn ngon ngủ tốt, phần vì công việc bận rộn, chị quên hẳn việc phải đưa Minh đến tái khám định kỳ. Gần đây khi thời tiết giao mùa, con trai tái phát tình trạng ho, khò khè mỗi đêm, thể trạng lúc nào cũng lờ đờ, mệt mỏi vì mất ngủ, chị mới đưa con trở lại phòng khám và cháu phải nhập viện điều trị.
Thực hành tuân thủ điều trị là một điểm yếu trong điều trị hen phế quản nói chung và hen phế quản ở trẻ em nói riêng. Tại khoa Miễn dịch – dị ứng – khớp, Bệnh viện Nhi Trung ương, 60% các trường hợp gia đình sau một thời gian điều trị dự phòng cho con, thấy sức khỏe trẻ ổn định là tự động bỏ thuốc, không đưa con tái khám định kỳ. Đây là một sai lầm thường gặp khiến tình trạng hen của trẻ càng trở nên trầm trọng, thậm chí phải nhập viện cấp cứu.
Theo bác sĩ Lê Thu Hương, chuyên khoa Miễn dịch – dị ứng – khớp, các bậc phụ huynh cần hiểu rằng, hen là một bệnh viêm mãn tính đường thở, ngay cả khi trẻ không có triệu chứng bệnh thì tình trạng viêm nhiễm vẫn diễn ra âm thầm. Nếu không được kiểm soát hen triệt để, trẻ mắc hen với những tổn thương phổi kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng chức năng phổi suy giảm đến mức không thể phục hồi.
Bác sĩ Hương cho biết, việc dự phòng hen không đúng cách vừa ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị lại khiến chi phí chăm sóc tăng vọt, đặc biệt là khi trẻ phải nhập viện cấp cứu. Nhiều gia đình điều trị dự phòng nhưng không đều đặn vì cho rằng không cần thiết. Bên cạnh đó, các cha mẹ còn lo ngại tác dụng phụ của thuốc hen nếu trẻ phải điều trị kéo dài.
“Các gia đình không hiểu một điều rằng mỗi một lần con lên cơn, lượng thuốc bé phải dùng sẽ tăng gấp nhiều lần thuốc dự phòng. Thêm vào đó, việc sử dụng thuốc đường uống hoặc đường tiêm để xử trí trẻ lên cơn hen cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác dụng phụ hơn”, bác sĩ Lê Thu Hương chia sẻ.
Các bác sĩ chuyên khoa Miễn dịch – dị ứng – khớp khẳng định, hen là một bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu cha mẹ biết hướng con đến lối sống lành mạnh và chăm sóc điều trị đầy đủ, đúng cách.
Dự phòng hen giúp trẻ duy trì chức năng phổi tốt, hạn chế tình trạng trẻ tái cơn cũng như chịu đựng tác dụng phụ của thuốc, từ đó tiết kiệm công sức và chi phí điều trị bệnh. Bên cạnh đó, cha mẹ cần lưu ý:
– Tránh cho trẻ tiếp xúc với các yếu tố kích thích.
– Tiêm văcxin đầy đủ cho trẻ, đặc biệt là văcxin cúm.
– Tuân thủ đúng kế hoạch điều trị do bác sĩ chuyên khoa tư vấn.
– Sử dụng đúng thuốc được kê đơn, xịt thuốc đúng phương pháp.
– Tái khám bác sĩ đều đặn để được đánh giá mức độ kiểm soát hen, chức năng phổi, tình trạng viêm, chỉnh thuốc theo tiến triển bệnh.
Lê Mai