Rậm lông là một vấn đề thẩm mỹ và tâm lý, không phải là một bệnh đe dọa mạng sống. Rậm lông là hậu quả của sự kích thích quá mức của androgen lên sự phát triển lông. Hội chứng buồng trứng đa nang là nguyên nhân thường gặp nhất là của tình trạng tăng sản xuất androgen.
Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những rối loạn nội tiết thường gặp nhất, xảy ra ở khoảng 5 – 10% phụ nữ trong tuổi sinh sản. Theo Viện nghiên cứu sức khỏe Hoa Kỳ, chẩn đoán Hội chứng buồng trứng đa nang chủ yếu dựa vào các triệu chứng cường androgen như: chứng rậm lông, mụn trứng cá và hói đầu kiểu nam giới. Nhưng theo Hiệp hội sinh sản Người và Phôi học châu Âu, hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm lại có vai trò quan trọng hơn, vì thế các đề tài nghiên cứu về hội chứng đa nang có giá trị ứng dụng nhiều hơn, giúp các nhà lâm sàng quyết định điều trị phù hợp.
Hội chứng buồng trứng đa nang xuất hiện ở 5-10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (từ 12-45 tuổi)
Các yếu tố xác định rậm lông do Hội chứng buồng trứng đa nang
– Rối loạn kinh nguyệt như: vô kinh, thiểu kinh, không phóng noãn.
– Cường androgen: mụn trứng cá, rậm lông, hói đầu kiểu nam giới. Xét nghiệm nồng độ androgen trong máu tăng >2,5nmol/l hay > 1,5ng/ml. LH > 10, tỷ lệ: LH/FSH > 2, ngoài ra tăng lipid máu, tăng đề kháng insulin.
– Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm.
– Vô sinh.
– Béo phì: tỷ lệ hông/eo tăng.
– Các chỉ số xét nghiệm androgen máu tăng.
Chứng rậm lông có thể là biểu hiện của Hội chứng buồng trứng đa nang
Cách điều trị chứng rậm lông do Hội chứng buồng trứng đa nang
Việc điều trị chứng rậm lông chỉ có cải thiện vì chưa xác định tận gốc nguyên nhân. Với các biện pháp giảm cân đối với những người béo phì, dùng thuốc ngừa thai phối hợp có tác dụng ngăn cản sự tiết androgen từ buồng trứng và tuyến thượng thận, làm giảm chứng rậm lông và cải thiện kinh nguyệt giúp kinh nguyệt đều đặn. Metformin có hiệu quả giảm insulin, giảm mỡ trong máu và giảm cường androgen.
Chứng rậm lông chỉ là biểu hiện của tình trạng cường androgen trong bệnh cảnh phức tạp của Hội chứng buồng trứng đa nang. Hiểu biết rõ về bệnh cảnh Hội chứng buồng trứng đa nang phải đối mặt những nguy cơ vô sinh, rối loạn kinh nguyệt, ung thư nội mạc tử cung. Cần thiết rèn luyện thể dục thể thao tránh béo phì, tăng cường dinh dưỡng, đặc biệt ăn nhiều rau xanh và trái cây, hạn chế ăn ngọt và ăn mặn. Khi có vấn đề về kinh nguyệt cần điều trị sớm giúp tránh những biến chứng xảy ra.
BS.CKII. NGUYỄN HỮU THUẬN