Thời điểm tốt nhất để cai sữa cho bé?
Hãy cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong vòng 6 tháng đầu đời. Đó sẽ là món quà lớn nhất mà bạn dành cho bé. Sau 6 tháng đầu, bạn nên chuyển dần sang việc cho bé ăn dặm cho tới khi bé được 1 tuổi.
Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là khi đủ 1 tuổi thì bé không được bú mẹ nữa. Nhiều chuyên gia khuyến cáo bạn nên cho trẻ bú đến 24 tháng tuổi. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cho bé bú đến khi nào bạn muốn, miễn là cả 2 mẹ con đều cảm thấy thoải mái.
Và nếu bạn muốn cai sữa cho bé sớm trước khi bé tròn 1 tuổi, thì cũng không gây hại gì cả. Nhưng luôn cẩn trọng để đảm bảo rằng bé của bạn được bổ sung đủ các chất dinh dưỡng để phát triển sau khi cai sữa.
Các lý do để cai sữa
Cách dễ nhất để cai sữa cho bé là đợi cho đến khi bé sẵn sàng. Tuy nhiên, đôi khi bạn cần phải cai sữa cho bé sớm hơn, chẳng hạn như bạn có một số lý do dưới đây:
- Đi làm trở lại
- Gặp khó khăn khi hút sữa
- Căng thẳng
- Mang thai
- Các lý do về y tế
- Tự do cá nhân
Cai sữa cho bé như thế nào?
Nếu bạn cần phải cai sữa cho bé, vì bất cứ lý do gì, thì dưới đây là một số cách đơn giản giúp bạn cai sữa cho bé một cách dễ dàng và đơn giản:
Cai sữa ngay lập tức
Nếu bạn cần phải cho bé cai sữa ngay lập tức, bạn có thể làm theo những bước sau:
- Không kích thích sữa về. Chỉ nặn ra một chút sữa vừa đủ để làm bạn không bị đau và vú bạn không bị căng tức.
- Không dùng máy sữa. Cách tốt nhất để hút sữa ra mà không gây kích thích nguồn sữa là dùng tay vắt sữa ra.
- Chườm lạnh để làm giảm nguồn máu cung cấp tới vú và làm giảm cảm giác khó chịu.
- Tránh chườm ấm vì việc này có thể kích thích nguồn sữa
- Cai sữa có thể sẽ khiến bạn bị đau, do vậy, bạn có thể sử dụng một vài loại thuốc giảm đau.
- Mặc một loại áo ngực tốt, cứng và hỗ trợ tốt cho ngực của bạn.
- Nhớ rằng, việc quấn chặt ngực của bạn sẽ không làm giảm nguồn cấp sữa mà chỉ khiến bạn bị đau hơn mà thôi.
- Trong khi cho bé uống sữa công thức hay sữa bò, hãy cố gắng bế bé ở tư thế tránh xa bầu vú của bạn
- Làm cho giờ ăn của bé trở nên đặc biệt – giao tiếp bằng mắt với bé, hát một bài hát hoặc đơn giản chỉ là trò chuyện với bé.
- Không nên giảm lượng nước uống vào của bạn. Giảm lượng nước uống sẽ không làm giảm lượng sữa của bạn mà chỉ làm bạn bị thiếu nước mà thôi.
- Tránh hoặc giảm ăn muối để làm giảm nguồn cung cấp sữa.
- Nếu bị căng tức, sưng vú, bạn có thể uống 200mg vitamin B6 để làm giảm tình trạng căng tức vú.
- Nếu trước khi mang thai bạn đang uống thuốc tránh thai hàng ngày, thì khi bạn muốn cai sữa, bạn có thể bắt đầu uoóng thuốc trở lại. Tuy nhiên, bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ trước.
Cai sữa từ từ
Nếu bạn không vội và muốn cai sữa cho bé một cách từ từ, bạn có thể làm theo những cách dưới đây:
- Nếu bạn cai sữa trước khi bé đủ 1 tuổi, hãy lựa chọn loại sữa công thức phù hợp với bé. Ban đầu hãy cho bé uống với 1 lượng nhỏ để xem bé có chấp nhận loại sữa mới hay không.
- Bắt đầu cai sữa bằng cách cho uống xen kẽ giữa sữa mẹ và sữa công thức để hệ tiêu hóa của bé quen dần với sự thay đổi.
- Khi bắt đầu cho bé cai sữa, hãy cho bé bú sữa mẹ trước khi cho bé ăn dặm hoặc uống sữa công thức.
- Khi em bé đã quen với bước này, hãy chuyển sang bước tiếp theo: cho bé uống sữa công thức hoặc cho ăn dặm trước khi cho bé bú.
- Khi bé không còn phụ thuộc vào sữa mẹ, sau khi ăn, hãy cho bé uống nước lọc thay vì bú sữa mẹ.
- Nếu bạn thường xuyên dùng máy hút sữa ra cho bé bú, hãy giảm tần suất hút sữa. Dần dần, ngừng hút sữa trong vòng 1 tháng.
Dưới đây là một số điều quan trọng cần ghi nhớ khi bạn cho bé cai sữa:
Không nên hạn chế hoàn toàn việc bú mẹ của bé. Nếu bé muốn bú mẹ, hãy cho bé bú nhưng trong khi đó, hãy làm bé mất tập trung bằng việc chơi trò chơi, một món đồ ăn khác…
Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ. Khi bé bú mẹ, bạn có thể đảm bảo được rằng bé được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Nhưng khi cai sữa, bạn sẽ phải vất vả hơn để đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho bé. Nếu bé chưa đủ 1 tuổi và bạn muốn cai sữa cho bé, hãy nhớ cho bé uống các loại sữa công thức được bổ sung sắt.
Hãy kiên nhẫn. Đây chính là chìa khóa khi cai sữa. Kể cả khi bạn muốn cai sữa cho bé ngay lập tức, cũng sẽ cần vài ngày. Do vậy, bạn không nên “đốt cháy giai đoạn” vì việc này sẽ khiến tình hình trở nên tệ hơn, gây ảnh hưởng xấu đến cả 2 mẹ con.
Chuẩn bị kỹ càng. Trước khi cai sữa, hãy chuẩn bị tất cả những gì mà bạn cần, bao gồm sữa công thức, bình/cốc sữa, dụng cụ vệ sinh bình sữa…
Trao đổi với bác sỹ. Hãy trao đổi với bac sỹ trước khi bạn quyết định cho bé cai sữa. Mặc dù cai sữa là quyết định cá nhân, nhưng bạn vẫn nên trao đổi với chuyên gia để đảm bảo rằng việc cai sữa không gây ảnh hưởng đến em bé.
Tránh xoa bóp. Bạn nên tránh ma sát hoặc xoa bóp núm vú để tránh kích thích nguồn sữa.
Tránh ngủ chung. Nếu trước đây bé ngủ chung giường với bố mẹ, thì khi bắt đầu cai sữa chính là thời điểm mà bé có thể ngủ riêng (riêng giường hoặc thậm chí là riêng phòng).
Xin nghỉ làm. Khi bạn đang cai sữa cho bé, bạn nên chuẩn bị tinh thần sẽ nghỉ làm trong một vài ngày. Cai sữa có thể sẽ khiến bị căng tức vú, khiến vú bạn bị cứng như đá và rất đau. Trong trường hợp này, bạn cần được nghỉ ngơi.
Chú ý đến cảm xúc của bản thân. Nếu bạn cai sữa, hormone trong cơ thể sẽ tăng cao, khiến bạn nhạy cảm hơn. Do vậy, hãy để ý đến cảm xúc của bản thân mình.
Nhờ chồng giúp đỡ. Bạn có thể nhờ chồng trông con khi đến cữ bú của bé. Việc này không chỉ làm bé quên đi việc bú mẹ mà còn giúp kết nối 2 bố con. Bạn cũng có thể nhờ chồng pha sữa và cho bé ăn giúp bạn.
Chuẩn bị sẵn sàng vì bé sẽ rất quấy khóc trong giai đoạn này.
Thực hiện nghiêm ngặt thời gian biểu. Em bé sống rất đúng với thời gian biểu, mà bạn lại vừa tạo ra một thay đổi lớn trong thời gian biểu của bé, do vậy, hãy cố gắng thực hiện đúng thời gian biểu này.
Ngủ khi bạn có thể. Em bé có thể sẽ rất quấy khóc, cả ban ngày và ban đêm vì phải cai sữa. Do vậy, hãy tranh thủ ngủ bất cứ khi nào bạn có thể.
Mụn sẽ mọc trở lại. Khi cai sữa, sự thay đổi hormone trong cơ thể có thể sẽ khiến mụn mọc trở lại ở một số phụ nữ. Và, đừng hoảng hốt vì tình trạng đó sẽ qua nhanh thôi.
Ths.BS Trần Thu Nguyệt – Viện Y học Ứng dụng Y học Việt Nam
