Trong mỗi giai đoạn quan trọng của cuộc đời người phụ nữ như dậy thì, mang thai hay mãn kinh, nếu không bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, có chế độ ăn uống lành mạnh, vận động hợp lý đều làm cho sức khỏe người phụ nữ bị suy giảm. Ở mỗi giai đoạn, nhu cầu dinh dưỡng của người phụ nữ rất khác nhau nhau, nhiều người không biết rằng thời kỳ mãn kinh chính là thời điểm cơ thể phụ nữ đòi hỏi dinh dưỡng cao nhẩt. Dưới đây là 6 chất dinh dưỡng mà mọi phụ nữ đều cần phải có trong bữa ăn của mình, nhất là trong 3 giai đoạn quan trọng nhất của cuộc đời.
Sắt
Bạn có biết rằng trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, một lượng sắt lớn bị mất đi. Nên bổ sung sắt vào khẩu phần ăn của mỗi người vào ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt để ngăn ngừa chứng thiếu máu do thiếu sắt. Đối với phụ nữ chuẩn bị mang thai, hay trong khi mang thai, sắt cực kỳ quan trọng, nhiều khi bác sĩ còn chỉ định bổ sung sắt dạng thuốc cho những đối tượng này. Bởi vì sắt là thành phần chính, hỗ trợ hình thành hemoglobin trong máu, giúp tăng cường oxy để máu có thể cung cấp ôxy cho các cơ quan khác nhau trong cơ thể.
Theo các chuyên gia y tế, mức sắt được đề nghị cần có ở phụ nữ trưởng thành bình thường là 21 mg / ngày và trong thời kỳ mang thai cần bổ sung là 35 mg sắt / ngày. Để đảm bảo đủ sắt, có rất nhiều loại thực phẩm có thể đáp ứng được nhu cầu sắt của bạn như các loại rau lá xanh, hạt mè, đậu, đường thốt nốt, thịt, cá và trứng.
Vitamin C
Đây là một trong những loại vitamin tối cần thiết giúp tăng cường sức khỏe, phòng chống bệnh tật. Đối với phụ nữ, đây còn là một “thần dược” giúp kéo dài tuổi thanh xuân, làm làn da tươi trẻ bởi chúng hỗ trợ cho quá trình tổng hợp collagen làm hạn chế nếp nhăn, có lợi cho sự phát triển của xương và răng, cải thiện hoạt động của hệ miễn dịch và tăng cường hấp thu sắt trong cơ thể. Ngoài ra, vitamin C còn giúp chống lại quá trình oxy hóa, nó ngăn chặn một loạt các bệnh nhiễm trùng và bệnh tật.
Tuy nhiên với mỗi giai đoạn khác nhau của cuộc đời người phụ nữ, mức độ vitamin này cũng khác nhau. Các khuyến cáo y tế về chế độ ăn uống vitamin C mỗi ngày dành cho phụ nữ trưởng thành bình thường cần là 40 mg, phụ nữ mang thai cần 60 mg và những người cho con bú cần khoảng 80 mg vitamin C mỗi ngày. Để đáp ứng nhu cầu vitamin C hàng ngày, mỗi người cần tăng cường ăn các loại trái cây họ cam quýt (ổi, quýt, cam), bông cải xanh, chanh, ớt chuông và cải xoăn ….
Canxi
Tại sao phụ nữ có tỷ lệ loãng xương cao hơn nam giới, nhất là trong thời kỳ mãn kinh, phụ nữ dễ bị mắc bệnh loãng xương nhất, đó là do ở giai đoạn này tình trạng mất xương diễn ra nhanh hơn, đồng thời họ lại không bổ sung đầy đủ canxi trở lại cho cơ thể, dễ dẫn đến loãng xương. Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương, do đó, phụ nữ trưởng thành và những người trong thời kỳ mãn kinh nên tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu canxi để phòng ngừa bệnh loãng xương.
Một người phụ nữ trưởng thành bình thường đòi hỏi phải có 600 mg canxi mỗi ngày, nhưng đối với những người trong thời kỳ mang thai, cho con bú và trước thời kỳ mãn kinh, nhu cầu canxi cần tăng lên tới 1.000-1.200 mg canxi mỗi ngày. Vì vậy, uống sữa không sẽ không đủ, phụ nữ ngoài sữa cần ăn các thực phẩm như pho mát, sữa chua, đậu tương, rau dền, rau bó xôi, hay hạt hạnh nhân …. Những người ăn chay cần chú ý đến chế độ ăn hơn bởi nguồn canxi khó bổ sung qua việc ăn uống.
Vitamin D
Vitamin D là loại vitamin tan trong chất béo, chúng rất cần thiết để cơ thể hấp thu canxi cho sự hình thành và phát triển hệ xương khớp. Khi thiếu hụt vitamin này dễ dẫn đến chứng bệnh như xốp xương hay loãng xương.
Để bổ sung lượng vitamin D cần thiết mỗi ngày cho cơ thể, rất đơn giản, điều bạn cần làm là tắm nắng mỗi ngày, nhất là ánh nắng mặt trời vào buổi sáng sớm, khoảng 15 phút. Ngoài ra, việc ăn các thực phẩm giàu vitamin D cũng rất cần thiết như sữa, sữa chua, lòng đỏ trứng (một lòng đỏ có 20 IU vitamin D), cá hồi có hàm lượng vitamin D rất cao hoặc bạn cũng có thể bổ sung vitamin D qua các thực phẩm chức năng. Một người bình thường cần bổ sung mỗi ngày 2000 IU vitaminD.
Axit folic
Thiếu hụt acid folic (vitamin B9) ở phụ nữ mang thai có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Bởi vì, axít folic giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh liên quan đến não và tủy sống của thai nhi như bệnh nứt đốt sống. Ngoài ra, axit folic là rất quan trọng đối với việc phát triển và phân chia các tế bào của thai nhi, do đó, phụ nữ có thai cần uống axít folic trước, trong và sau thời kỳ sinh con. Đây là một chất dinh dưỡng có nhiệm vụ sản xuất, đảm bảo sự trưởng thành và phát triển của các tế bào máu đỏ, phòng chống thiếu máu. Dưỡng chất này cực kỳ cần thiết và quan trọng cho phụ nữ ở giai đoạn làm mẹ và sinh con.
Loại vitamin thiết yếu này có nhiều trong các loại thực phẩm như rau lá màu xanh đậm , các loại đậu và trái cây như chanh, chuối,… Liều khuyến cáo cho những người phụ nữ trưởng thành là 200 mcg axít folic mỗi ngày, đối với các bà mẹ mang thai và cho con bú cần bổ sung từ 300 mcg – 500 mcg mỗi ngày .
Protein
Chất đạm (protein) là dưỡng chất cần thiết đảm bảo tạo năng lượng cho con người hoạt động, xây dựng cơ bắp. Nếu thiếu protein, sẽ dẫn đến thiếu dinh dưỡng, dễ mắc bệnh phù thũng, thiếu máu, cơ bắp rỡ rời, loạn nhịp tim, đầu óc kém phát triển, sức đề kháng kém. Nhưng thừa protein lại dẫn đến béo phì do lượng protein không chuyển thành năng lượng sẽ chuyển hóa thành chất béo dưới da, gây béo phì. Cần có chế độ ăn uống và vận động hợp lý để vừa đảm bảo đủ năng lượng cho cơ thể hoạt động vừa tránh thừa cân, béo phì.
Có rất nhiều thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng, protein, tuy nhiên cũng có rất nhiều đạm từ thực vật đang được sử dụng hiện nay được đánh giá có lợi cho sức khỏe như đậu xanh, đậu nành , yến mạch , hạt lanh , sản phẩm từ sữa …. Cần đảm bảo nhu cầu protein mỗi ngày của người phụ nữ bình thường, trưởng thành là 55 gm, đối với người đang mang thai cần phải ăn 82 gm protein mỗi ngày.
Nguyễn Hoàng
(Theo Healthsite)
