“Có thể mọi người khó tin nhưng tôi xem ung thư là một ân huệ với cuộc đời mình”, người phụ nữ lục tuần nhẹ nhàng mở lòng về chặng đường nhiều nước mắt lẫn nụ cười. Biến cố bệnh tật đã thay đổi người phụ nữ nhỏ nhắn này một cách tích cực, nhiều kỳ diệu. 

Bà Thảo khỏe mạnh ở tuổi 61, sau 8 năm ung thư. Ảnh: C.T

Tin dữ mắc cùng lúc 2 loại ung thư gan và bàng quang đến với bà Thảo vào đầu năm 2009, khi chỉ còn hơn một tháng là đám cưới con gái út, hai con gái lớn đang mang bầu. Bà liên tiếp trải qua 2 ca mổ cắt u tại Bệnh viện Bình Dân với kết quả xét nghiệm đều ác tính. Được chuyển qua Bệnh viện Ung bướu TP HCM, một bác sĩ trẻ nhìn hồ sơ e ngại bảo bà chờ đợi sang tuần để gặp trực tiếp bác sĩ Trần Nguyên Hà, Trưởng Khoa Nội 4. Những ngày chờ đợi, bà suy sụp trong rụng rời, chới với.

“Chính bác sĩ Hà là người đã vực tôi lên từ hố thẳm, giữa lúc tôi như tuyệt vọng nhất giữa triền núi thẳm”, bà Thảo kiềm xúc động. Buổi gặp hôm ấy, bác sĩ nhẹ nhàng phân tích cả hai loại ung thư của bà đều là nguyên phát chứ không phải di căn, có cơ hội vượt qua. Bác sĩ giải thích 50% thành công trong điều trị ung thư là nghị lực của chính bệnh nhân, rồi mới đến thuốc men, sự sát cánh của mọi người xung quanh. 

Khi bác sĩ tiếp thêm “Tôi tin chị sẽ làm được”, bà Thảo tự dưng cảm thấy mình mạnh mẽ đến kỳ lạ. Đó là lời động viên, cũng là lời thách thức sức chiến đấu ở người phụ nữ. Với sự đồng hành của bác sĩ, bà bước vào hành trình 5 toa thuốc hóa trị, không rớt toa nào. Vì cùng lúc tiêu diệt 2 loại ung thư, bà được bác sĩ cho dùng toa đôi kéo dài 7 giờ, mỗi lần cách nhau 21 ngày. Không còn ven trên tay, bà phải lấy ven truyền dưới chân.

Bà Thảo cùng bác sĩ Hà và những người bạn trong câu lạc bộ ung thư. Ảnh: C.T

“Vùng cát trắng miền Trung quê tôi thường thấy mọc hoang các bụi gai lưỡi hùm. Hình dáng nó như cái lưỡi to, tua tủa hai bên là gai nhọn, dài như cây kim mẹ tôi vẫn thường vá quần áo. Chỉ sơ ý giẫm chân vào nó là nhức buốt mấy ngày. Vậy mà đã có lúc tôi nghe như cả thân mình nằm trên bụi gai ấy. Các toa hóa trị giày vò cơ thể tôi”, trang nhật ký của bà Thảo nhòe nước mắt. Lúc niềm tin lung lay dữ dội nhất, bà không ít lần tự hỏi phải chăng tiền kiếp mình đã phạm lỗi lầm gì mà kiếp này phải trả.

Chưa bao giờ bà thấy thương thân mình như vậy. Bà cũng chưa từng nghĩ bản thân có sức chịu đựng to lớn đến thế. Hóa chất tàn phá cơ thể một cách khủng khiếp. Tóc vừa rụng từng mảng xong đợt này, chưa kịp lún phún mọc lại thì tấp tới đợt thuốc khác. Bà đóng cửa nhà lăn lộn trong đau đớn. Mỗi tối khi chồng con trở về, bà gắng gượng thay quần áo, vấn khăn, đội tóc giả, thoa son môi như chưa hề trải qua sự hành hạ thể xác nào để mọi người yên lòng. 

Đến lúc nhìn đôi mắt sáng niềm vui của bác sĩ khi xem kết quả xét nghiệm sau chặng đường dài vật vã hóa trị, bà Thảo biết rằng mình đã chiến thắng. Trước bệnh, bà là một người phụ nữ ba con sớm tối ở nhà nội trợ chu toàn gia đình, không biết sửa soạn chăm chút cho bản thân. Sau khi đối diện căn bệnh tử thần, bà bắt đầu biết quan tâm chuyện ăn mặc, thích chụp hình đẹp và được gọi vui là “liệu pháp chụp hình”. Lúc hoạn nạn, bà thêm nhận ra tình yêu thương to lớn của gia đình, bạn bè, những vị bác sĩ giàu lòng nhân ái dành cho mình. 

Đi qua nỗi đau, bà Thảo nhìn cuộc sống khoan dung và màu nhiệm hơn. Từ những trải nghiệm của bản thân, bà và bạn bè sáng lập câu lạc bộ bệnh nhân ung thư để những người đồng cảnh ngộ có nơi chốn nâng đỡ, chia sẻ cùng nhau. Luôn cảm thấy cuộc đời đã ưu ái mình, bà sẵn sàng truyền lửa sưởi ấm những người đồng cảnh ngộ. Từ TP HCM, bà nhiều lần đón xe khách đến các tỉnh như Bình Dương, Vũng Tàu… để vực dậy tinh thần của bệnh nhân vừa phát hiện ung thư và đang chông chênh muốn buông trôi số phận.

Những người từng mắc bệnh ung thư thường có những buổi sinh hoạt, đi du lịch cùng nhau. Ảnh: C.T

8 năm trôi qua, hàng tháng bà vẫn phải đi kiểm tra sức khỏe định kỳ. Có vài đợt sức khỏe không ổn phải vào cấp cứu, bà vẫn đón nhận với tâm thế nhẹ nhàng nhất. Mỗi cuộc vào viện là một cuộc dạo chơi, có những lúc chờ bác sĩ khám bệnh, bà tìm vui bằng cách đi lòng vòng khuôn viên viện để chụp hình, chia sẻ lên mạng. Mỗi lần đón nhận tin từ bạn bè rằng một “cánh thiên di đã bay về trời”, bà hiểu rằng “tuổi thọ không phải tuổi đời chồng chất lên nhau mà chính là sức sống của mỗi ngày”.

Trong căn nhà nhiều cây xanh hoa cỏ tại quận Tân Phú, bà Thảo luôn dành tình yêu đặc biệt cho những đóa hoa linh sam màu tim tím. Dù nhỏ bé nhưng mỗi cánh hoa luôn vươn về phía mặt trời một cách đầy sinh lực, dịu dàng khoe sắc với đời.

Lê Phương

Diễn viên Nguyễn Hậu vừa qua đời sáng 14/2 sau 5 năm chiến đấu với bệnh ung thư gan. Các bác sĩ cảnh báo hiện nay ung thư gan đứng đầu nhóm ung thư gây tử vong nhiều nhất tại Việt Nam. Thủ phạm gây bệnh chủ yếu là virus viêm gan B và C, bên cạnh đó còn có nguyên nhân từ nấm mốc, uống bia rượu nhiều… 

Tiến sĩ, bác sĩ Bùi Hữu Hoàng, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM nhận định lỗ hổng lớn nhất dẫn đến tình trạng ung thư gan ở Việt Nam gia tăng nhanh và tỷ lệ tử vong cao là do chủng ngừa viêm gan B chưa đầy đủ, người dân chưa có ý thức tầm soát ung thư gan định kỳ. Bệnh viện Đại học Y Dược mỗi năm điều trị khoảng 1.000 ca ung thư gan, trong đó 80% có nguyên nhân liên quan đến virus viêm gan siêu vi B, còn lại là viêm gan C, xơ gan do rượu, nấm mốc và các bệnh lý khác.

Những tác nhân hàng đầu gây ung thư gan.

Ung thư gan rất khó nhận biết ở giai đoạn sớm. Khi bệnh nhân cảm thấy đau tức hoặc vàng da thì u đã lớn và tình trạng xơ nặng. Để tăng khả năng nhận biết bệnh ở giai đoạn sớm và điều trị triệt để, các bác sĩ khuyên mọi người cần chú ý hơn đến những triệu chứng phổ biến của ung thư gan sau đây:

Các triệu chứng tiêu hóa

Chán ăn, đầy bụng sau bữa ăn, thậm chí buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Sốt

Sốt do ung thư gan phổ biến ở khoảng 37,5 đến 38℃, có lúc lên đến 39℃, nóng bất thường, đôi khi kèm theo ớn lạnh. Bệnh nhân thường sốt vào buổi chiều, do khối u hoại tử hoặc chất chuyển hóa khối u gây ra.

Đau

Cơn đau là triệu chứng phổ biến của bệnh ung thư gan. Thường là đau dưới sườn phải, có tính chất âm ỉ dai dẳng hoặc ngứa ran. Một số bệnh nhân đau ở vùng bụng trên, nơi thùy trái của gan, đôi khi bị chẩn đoán nhầm là đau dạ dày dẫn đến trì hoãn điều trị. Một số bệnh nhân đau ở vai phải, thường gặp ở thùy phải của khối u, gần cơ hoành, làm cho cơ hoành chịu ảnh hưởng nên cơn đau kéo đến vai, dễ chẩn đoán nhầm là đau bả vai.

Khi ung thư di căn đến các bộ phận khác sẽ kéo theo cơn đau ở đó, chẳng hạn di căn đến phổi sẽ gây đau ngực, di căn đến xương sẽ đau xương. Vì vậy nếu bạn thấy đau ngực hoặc đau xương thì nên cân nhắc đến khả năng do ung thư gan di căn.

Một số người có biểu hiện đau dữ dội ở vùng gan, chủ yếu do các khối u trên bề mặt gan bị xuất huyết gây ra. Nếu bệnh nhân kèm theo hoa mắt, chóng mặt, tim đập mạnh, hạ huyết áp tức là báo hiệu chảy máu trong nghiêm trọng, cần cấp cứu kịp thời.

Giảm cân, mệt mỏi

Triệu chứng này xuất hiện ở giai đoạn giữa và cuối của bệnh. Chất chuyển hóa khối u chính là thủ phạm gây ra những thay đổi sinh hóa của cơ thể khiến bệnh nhân biếng ăn, suy kiệt.

Các triệu chứng khác

Viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan sẽ gây mất chức năng gan, hiện tượng xuất huyết như chảy máu cam, chảu máu nướu và bầm máu dưới da. Cũng có thể xuất hiện chứng Hypoproteinemia gây phù nề, cổ trướng, đầy bụng.

Biện pháp tầm soát ung thư gan hiệu quả nhất là dựa vào siêu âm, CT Scan hoặc chụp MRI, bên cạnh xét nghiệm máu. Bác sĩ Nguyễn Quang Thái Dương, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm với kích thước khối u nhỏ có thể điều trị triệt để bằng các phương pháp ít xâm lấn mang lại hiệu quả cao, có thể xuất viện ngay trong ngày mà chi phí thấp, ít biến chứng. Thực tế ung thư gan nếu được phát hiện và điều trị sớm, tiên lượng sống từ 5 năm trở lên đạt trên 70%.

Hiện nay các bác sĩ Việt Nam đã điều trị được ung thư gan bằng phẫu thuật mổ nội soi cắt gan chữa ung thư giúp điều trị triệt để, ít xâm lấn, ít đau, giảm mất máu và biến chứng. Bệnh nhân phục hồi nhanh, đảm bảo tính thẩm mỹ.nội soi mang lại nhiều lợi ích hơn so với mổ hở truyền thống. Theo bác sĩ Trần Công Duy Long, Phó Trưởng khoa Gan – Mật – Tụy, gan là một nội tạng đặc biệt có khả năng tự phục hồi nên sau một thời gian cắt bỏ khối u, các tế bào gan mới sẽ được sinh ra bù lại những tế bào đã mất.

Để phòng tránh ung thư gan, bác sĩ khuyên cộng đồng nên tăng cường ý thức tiêm văcxin ngừa viêm gan cho 100% trẻ mới sinh. Các bác sĩ cũng khuyến nghị đưa tầm soát viêm gan vào thường quy trong khám sức khỏe định kỳ, chi phí xét nghiệm viêm gan hiện nay tương đối thấp, chỉ khoảng 100 đến 150 nghìn đồng. Đối với những người đã bị viêm gan B, C mạn tính cần tầm soát ung thư gan 6 tháng một lần, nếu có xơ gan thì tiến hành mỗi 3 tháng.

Hai loại viêm gan nguy hiểm nhất dễ dẫn đến ung thư gan là siêu vi B và C lây truyền qua 3 đường: Máu, quan hệ tình dục và mẹ truyền sang con. Do vậy mọi người nên đề cao cảnh giác, tránh tiếp xúc với máu của bệnh nhân viêm gan. Cần có những biện pháp y tế an toàn để hạn chế lây bệnh qua đường máu, không sử dụng chung những dụng cụ có thể gây trầy xước dính máu như bàn chải đánh răng, kim tiêm, kìm bấm móng tay, đồng thời tuân thủ khuyến cáo về tình dục an toàn.

Thi Trân