Ở những phụ nữ lớn tuổi có cân nặng bình thường, những người mang các yếu tố nguy cơ chuyển hóa tăng 49% nguy cơ ung thư đại tràng, trực tràng và đại tràng xích ma so với những người khỏe mạnh.

Các hướng dẫn hiện nay khuyến cáo sàng lọc ung thư đại tràng chủ yếu dựa trên độ tuổi. Tuy nhiên, bằng cách xác định những người có nguy cơ theo loại chuyển hóa có thể giúp phòng ngừa những dạng ung thư này và phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hơn, các tác giả nghiên cứu cho biết.

Nghiên cứu này gồm những phụ nữ đã mãn kinh có cân nặng bình thường tuổi từ 50 đến 79. 1/3 số phụ nữ tham gia nghiên cứu có ≥ 2 yếu tố nguy cơ của hội chứng chuyển hóa. Sau khi hiệu chỉnh các yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư, nhóm nghiên cứu thấy rằng, những phụ nữ bị hội chứng chuyển hóa tăng gấp hơn 2 lần nguy cơ ung thư đại tràng và trực tràng so với những phụ nữ không có vấn đề về chuyển hóa.

Mặc dù còn chưa rõ tại sao những phụ nữ này có nguy cơ cao hơn. Song các tác giả nghiên cứu cho rằng, có thể vấn đề chuyển hóa thúc đẩy viêm và làm tăng nguy cơ ung thư. Kết quả này cũng cho thấy, ngoài cân nặng thì các yếu tố khác cũng có mối liên quan độc lập với ung thư đại tràng.

BS P.Liên

(theo Univadis/Healthday)

Bác sĩ Walter Koltun cho biết, những người có người thân bị ung thư đại hoặc trực tràng tăng nguy cơ có chẩn đoán ung thư. Nếu bạn có hơn 1 người thân bị ung thư đại hoặc trực tràng, nguy cơ của bạn có thể tăng gấp 12 lần.

Những người có chẩn đoán ung thư đại hoặc trực tràng khi còn trẻ dễ có đặc điểm di truyền làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Các bác sĩ vẫn đang tìm hiểu để xác định chính xác các yếu tố di truyền gây bệnh này.

Một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng bao gồm:

• Tiền sử gia đình bị ung thư vú, buồng trứng hoặc nội mạc tử cung
• Phải xạ trị ung thư tuyến tiền liệt
• Bị bệnh viêm ruột
• Bị polyp đại tràng
• Có tiền sử gia đình bị polyp đại tràng

Ung thư đại trực tràng thường được xem là căn bệnh ảnh hưởng tới người lớn tuổi. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây do Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ tiến hành cho thấy, có sự gia tăng đáng ngạc nhiên về tỉ lệ ung thư này ở những người trẻ và trung tuổi.

Bác sĩ Koltun khuyến cáo: “Bạn nên nói chuyện với bác sĩ sớm hơn thay vì chờ đợi”. Các yếu tố di truyền và môi trường có thể đóng vai trò trong tiến triển ung thư. Tuy nhiên, bác sĩ Koltun cảnh báo rằng đánh giá tiền sử gia đình về ung thư đại-trực tràng và tiến hành sàng lọc thường quy bệnh này dựa trên các yếu tố nguy cơ đã biết và các hướng dẫn hiện nay là rất quan trọng.

BS P.Liên

(theo Univadis/Healthday)

Mặc dù các nghiên cứu trước đây đã cho thấy rằng, trẻ thừa cân có nguy cơ cao hơn bị ung thư đại tràng khi trưởng thành, song còn chưa rõ giảm cân có tác động làm giảm nguy cơ không.

Britt Wang Jensen thuộc Bệnh viện Bispebjerg và Frederiksberg ở Copenhagen và các đồng nghiệp cho biết: “Các kết quả này chỉ ra tầm quan trọng của việc kiểm soát cân nặng khi còn nhỏ”.

Trong nghiên cứu mới này, các tác giả đã xem xét hồ sơ sức khỏe của hơn 61.000 nam giới ở Đan Mạch sinh trong khoảng từ năm 1939 đến 1959. Trong thời gian theo dõi trung bình 25 năm, hơn 700 người trong số đó bị ung thư đại  tràng khi trưởng thành.

Các nhà nghiên cứu thấy rằng, nam giới thừa cân khi lên 7 tuổi và vẫn tiếp tục thừa cân khi đến tuổi trưởng thành có nguy cơ bị ung thư đại tràng cao gấp 2 lần so với những người luôn duy trì cân nặng khỏe mạnh. Tuy nhiên, nguy cơ ung thư đại tràng không tăng ở những nam giới thừa cân khi nhỏ nhưng sau đó giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý khi trưởng thành.

Các tác giả cho biết, nghiên cứu này chỉ phát hiện ra mối liên quan chứ không chứng minh mối quan hệ nhân quả. Nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị châu Âu về béo phì ở Porto, Bồ Đào Nha. Nghiên cứu được trình bày tại hội nghị khoa học nên được xem là sơ bộ cho đến khi được đăng trên tạp chí có bình duyệt.

BS P.Liên

(Theo healthday)

Các kết quả này được đưa ra từ một khảo sát trực tuyến đánh giá nguy cơ ung thư của bệnh viện Cleveland gồm hơn 27.000 người tham gia trả lời trên toàn cầu. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, dưới 10% số người tham gia cho biết họ đạt được mức khuyến cáo hàng ngày về lượng hoa quả, rau và ngũ cốc. Ngoài ra, khoảng ¼ số người trả lời cho biết, họ tập thể dục ít nhất 30 phút, 4 lần/tuần.

Cơ quan dịch vụ dự phòng Hoa kỳ (USPTF) khuyến cáo mọi người bắt đầu sàng lọc ung thư đại tràng ở tuổi 50, và tiếp tục sàng lọc đều đặn cho đến khi 75 tuổi. Những người có nguy cơ cao hơn bị ung thư đại tràng như bị bệnh viêm ruột hoặc tiền sử gia đình bị ung thư đại tràng nên sàng lọc sớm hơn. Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát này, chỉ 36% số người tham gia thực hiện theo các hướng dẫn về sàng lọc của USPTF.

Carol A. Burke, bác sĩ chuyên khoa dạ dày-ruột tại bệnh viện Cleveland và các đồng nghiệp đã phát triển một công cụ trực tuyến, miễn phí để mọi người có thể biết được nguy cơ ung thư đại tràng hoặc pô-lýp đại tràng của mình. Những người tham gia khảo sát tự báo cáo thông tin gồm độ tuổi, giới tính, sắc tộc, chiều cao, cân nặng, các yếu tố về chế độ ăn, tiền sử hút thuốc lá, hoạt động thể chất, tiền sử bản thân và gia đình bị ung thư hoặc pô-lýp đại tràng và việc tuân thủ sàng lọc ung thư đại tràng.

Sau khi hoàn thành khảo sát, những người tham gia nhận được kết quả điểm số nguy cơ ung thư đại tràng và khuyến cáo sàng lọc cho cá nhân. Các nhà nghiên cứu hy vọng, bằng cách cung cấp đánh giá trực tuyến, những người tham gia có thể tự in các kết quả và tới gặp bác sĩ để trao đổi về việc sàng lọc ung thư đại trực tràng. Bác sĩ cũng có thể hiểu rõ hơn về các yếu tố nhân khẩu học của từng bệnh nhân, nhắm tới những bệnh nhân có nguy cơ và khuyến khích họ sàng lọc.

Phát hiện khối u ở sườn phải, sủi bụng nhiều ngày kèm đi ngoài phân lỏng, bà Thanh 59 tuổi ở Yên Sơn, Tuyên Quang đến Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương (Phú Thọ) khám. Nội soi đường tiêu hóa, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị ung thư đại tràng và chỉ định phẫu thuật. Sau mổ, bệnh nhân đang được điều trị hóa chất tại viện.

Ung thư đại trực tràng từ lâu đã trở thành nỗi sợ hãi của cả gia đình bà Thanh. Nhiều năm qua, các anh chị em trong gia đình bà liên tục nhận “án tử” bởi căn bệnh này. Mẹ ruột của bà Thanh qua đời ở tuổi 68 vì ung thư đại tràng nhiều năm trước. Hiện tại, ngoài bà Thanh, trong gia đình còn có em trai, em gái cũng đang điều trị bệnh này.

Ung thư đại trực tràng có yếu tố di truyền. Ảnh: L.N

Bà Thanh kể, em gái bà phát hiện ung thư đại tràng hai năm trước, đã mổ hai lần và hóa trị, hiện sức khỏe tạm ổn định. Không lâu sau đó, em trai ruột của bà Thanh cũng bắt đầu gầy yếu, da xanh, vàng, không đi khám sức khỏe. Tình trạng này kéo dài khoảng 3 năm, đến khi sức khỏe quá yếu, đi khám mới phát hiện mắc ung thư đại tràng. Ông nhập điều trị tích cực, hiện sức khỏe đã ổn định.

Bác ruột của bà Thanh (anh trai của mẹ) qua đời vì ung thư đại trực tràng. Trong số 6 con trai của ông, có 3 người mắc căn bệnh này.

Theo bác sĩ Tẩn A Pao, 8 người nhà bà Thanh bị ung thư đại tràng có tính chất di truyền gia đình. Bà được phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm nên việc điều trị dễ dàng hơn.

Ung thư đại trực tràng là ung thư đường tiêu hóa thường gặp, nằm trong nhóm ung thư hàng đầu của người châu Á. Nguyên nhân chủ yếu do dinh dưỡng, các thương tổn tiền ung thư và yếu tố di truyền.

Ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng

Theo bác sĩ, triệu chứng lâm sàng của ung thư đại trực tràng bao gồm:

– Rối loạn lưu thông ruột: Đây là dấu hiệu sớm, báo động ung thư nhưng hay bị bỏ qua. Sớm nhất có thể chỉ là những thay đổi của thói quen đại tiện, thay đổi giờ giấc đi ngoài, số lần đi ngoài có thể vài lần đến hàng chục lần trong ngày. Bệnh nhân có khi táo bón. Bị đi ngoài phân lỏng hoặc xen kẽ táo bón và đi ngoài phân lỏng.

– Đi ngoài nhầy máu: Đây là triệu chứng hay gặp nhất của ung thư đại trực tràng. Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi hoặc máu cá, từng đợt hoặc kéo dài. Dấu hiệu đi ngoài ra máu có thể nhầm sang bệnh lỵ hoặc viêm đại trực tràng, trĩ.

– Đau vùng hạ vị, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân… là những dấu hiệu hay gặp.

– Hội chứng đại tiện lỏng: Hay gặp với ung thư đại tràng phải, trong khi hội chứng táo bón tắc ruột gặp ở đại tràng trái.

– Thay đổi khuôn phân: Phân có thể bị dẹt, vẹt góc hoặc có những rãnh, những vết trên khuôn phân được tạo ra do khối u ở trực tràng.

– Thiếu máu: Bệnh nhân bị mất máu do chảy máu trực tràng kéo dài, da xanh, niêm mạc nhợt, xét nghiệm thấy giảm hồng cầu, huyết sắc tố.

– Suy nhược: Bệnh nhân có thể gầy sút 5-10 kg trong vòng 2-4 tháng. Bệnh tiến triển nhanh làm suy mòn cơ thể.

Điều trị ung thư đại trực tràng là điều trị đa mô thức gồm phẫu thuật, hóa chất, tia xạ. Trong đó, phẫu thuật đóng vai trò quan trọng nhất, với hai phương pháp chính là mổ mở truyền thống và phẫu thuật nội soi.

Bác sĩ khuyến cáo, việc khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm ung thư đại trực tràng là cách tốt nhất bảo vệ sức khỏe. Ngoài ra, mọi người cần thay đổi thói quen ăn uống, tạo thói quen kiểm tra sức khỏe định kỳ, nội soi dạ dày, đại tràng 6 tháng một lần, tập thể dục đều đặn và xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh.

Tên bệnh nhân đã được thay đổi

Lê Quyên