Nguyễn Quyên ([email protected])

Khi bé trai sinh ra có một tinh hoàn ở bìu còn một tinh hoàn không sờ thấy gọi là tinh hoàn lạc chỗ.

Trong thời kỳ bào thai, hai tinh hoàn nằm ở phía sau hai quả thận, khi thai nhi 8 tháng (trước 37 tuần), cả 2 tinh hoàn đã di chuyển từ bụng qua bẹn xuống bìu khi trẻ chào đời. Tinh hoàn đứng lại ở bất kỳ vị trí nào trong bẹn gọi là tinh hoàn chưa xuống bìu. Có trường hợp tinh hoàn di chuyển ra khỏi lộ trình qui định đó gọi là tinh hoàn lạc chỗ.

Tuy nhiên, sau đó, tinh hoàn vẫn di chuyển tiếp nhưng nếu sau sinh 4-6 tháng tuổi, tinh hoàn nào không xuống sẽ vĩnh viễn ở vị trí bất thường.

Trường hợp bé trai nhà bạn không nói rõ hiện tại bé bao nhiêu tháng tuổi, tuy nhiên, nếu chỉ thấy một tinh hoàn, bạn nên sớm đưa bé đi khám chuyên khoa ngoại nhi. Bác sĩ có thể dễ dàng xác định một tinh hoàn không xuống vào bìu bằng khám lâm sàng, nếu tinh hoàn là ở háng, bác sĩ có thể định vị nó. Nếu nó không thể sờ thấy thì có thể thăm dò qua siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) để xác định tinh hoàn ở trong háng hay ổ bụng.

Nếu xác định tinh hoàn lạc chỗ thì chỉ có phẫu thuật để đưa về đúng vị trí. Hiện nay, phẫu thuật nội soi được coi là sự lựa chọn tốt nhất cho tinh hoàn lạc chỗ không sờ thấy hoặc phẫu thuật mở có thể là cần thiết trong một số ít trường hợp phức tạp hơn.

BS. Vũ Ngọc Anh

Tôi đã cho cháu đi mổ một lần, sau đó bác sĩ bảo không mổ nữa vì tinh hoàn còn lại không mổ được. Tôi thắc mắc con tôi bị như vậy có ảnh hưởng gì tới khả năng sinh sản của cháu sau này không. Liệu có cách nào có thể giúp cháu không? Cảm ơn bác sĩ. (Đức Chinh)

Ảnh minh họa: Njfamily.com.

Trả lời

Chào bạn,

Tinh hoàn nằm bên trong, tức tinh hoàn không có trong bìu và nằm bên trong ổ bụng, y văn gọi là dị tật tinh hoàn ẩn, là một dị tật khá thường gặp ở trẻ trai. Dị tật này có thể bị một bên hoặc cả hai bên, tinh hoàn có thể nằm ở rất nhiều vị trí khác nhau ở trong bụng như ngay dưới thận, trong hố chậu, ngay lỗ bẹn sâu, trong ống bẹn (thành bụng)…

Thật không may cho con bạn vì đáng lẽ với những trường hợp dị tật tinh hoàn ẩn phải được phát hiện ngay sau khi sinh. Thông thường nếu phát hiện sớm ngay sau khi sinh và có biện pháp điều trị tích cực để đưa xuống bìu trước 2 tuổi thì không gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bé về sau. Từ sau 2 tuổi trở đi, cần đưa tinh hoàn xuống bìu càng sớm càng tốt và càng đỡ bị vô sinh về sau.

Cháu để đến 7 tuổi mới phát hiện là muộn và chắc chắn có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Cháu đã được mổ hạ tinh hoàn một lần nhưng như bạn nói ở trên tôi không biết là đã hạ được một bên xuống chưa? Còn một bên kia, như bạn có nói là “bác sĩ bảo không mổ được” thì tôi hiểu rằng hòn tinh hoàn đó chưa đưa xuống bìu được có thể do cuống của tinh hoàn quá ngắn hoặc do vị trí nằm quá cao hay do hai tinh hoàn nằm về cùng một phía… mà các bác sĩ không thể đưa nó xuống được.

Tuy nhiên đó chưa phải là hết cách điều trị cho cháu nhà bạn. Để giúp được bạn trong trường hợp này, theo kinh nghiệm điều trị của tôi, bạn nên đưa con đến các bệnh viện tuyến trung ương để khám lại cho cháu. Qua khám xét cụ thể với các bác sĩ giỏi có nhiều kinh nghiệm ở đó, có thể họ sẽ quyết định mổ lại cho cháu để hạ nốt tinh hoàn còn lại xuống. Trường hợp cuống tinh hoàn (thừng tinh) quá ngắn mà trước đó chưa thể hạ xuống được, các bác sĩ có thể xem xét điều trị bằng thuốc trước để cho tinh hoàn to ra và thừng tinh dài ra rồi sau đó tiến hành mổ hạ tinh hoàn xuống sau.

Chúc cháu sớm hồi phục.

Bác sĩ nam khoa Nguyễn Bá Hưng
Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec