Tăng chiều cao cho trẻ 10 năm đầu đời rất quan trọng (ảnh minh họa)

10 năm đầu đời trẻ tăng chiều cao như thế nào?

Giai đoạn sơ sinh đến 3 tuổi:

Trẻ từ 0-3 tuổi là giai đoạn tăng chiều cao nhanh nhất ở trẻ. Nó quyết định trên 60% chiều cao của trẻ khi trưởng thành.

Trong năm đầu tiên bé có thể tăng tối đa 25cm, 2 năm tiếp theo bé có thể tăng lên 10cm- 12 cm/năm trong điều kiện dinh dưỡng tốt. Mật độ xương tăng lên khoảng 1% một năm ở cả bé trai và bé gái.

Từ 0-3 tuổi, trẻ thường ăn uống kém, hấp thu dinh dưỡng kém, dẫn đến thiếu chất, đặc biệt là canxi, một trong những vi chất có vai trò chính trong việc tạo khung xương và phát triển chiều cao.

Theo bảng khuyến nghị nhu cầu canxi của cho người Việt Nam (RNI) của Bộ Y Tế lượng canxi cho trẻ giai đoạn này cần 500 mg canxi nguyên tố mỗi ngày. Trẻ 3 tuổi có chiều cao đạt chuẩn là 94 cm đối với bé gái, 95,2 cm đối với bé trai.

Giai đoạn 4-10 tuổi:

Giai đoạn 4-10 tuổi, trẻ tăng chiều cao khoảng 5-7 cm /năm. Giai đoạn này trẻ đã ăn uống tốt hơn, ít ốm vặt hơn. Tuy nhiên, áp lực từ việc học hành có thể cản trở đến sự phát triển chiều cao của trẻ.

Theo WHO, trẻ từ 4-6 tuổi, cần 600 mg canxi nguyên tố mỗi ngày. Trẻ từ 7-9 tuổi cần khoảng 700 mg canxi nguyên tố mỗi ngày. Khi trẻ 10 tuổi chiều cao của cả bé trai và bé gái đạt tiêu chuẩn sẽ là 1m38 cm.

Bổ sung thực phẩm giàu canxi giúp tăng chiều cao

Bên cạnh việc cung cấp chế độ dinh dưỡng cân bằng cho trẻ, cần đặc biệt lưu ý đến các thực phẩm giàu canxi, vitamin D3, Vitamin K2 (MK7) như : Tôm, cua, cá, trứng, sữa, rau xanh…trong các bữa ăn hàng ngày của trẻ.

Tuy nhiên, canxi, vitamin trong thực phẩm bị ảnh hưởng bởi quá trình chế biến và khả năng hấp thu của trẻ.

Bộ ba tăng chiều cao cho trẻ hiệu quả: Canxi, Vitamin D3, Mk7

Vitamin K2 hoạt hóa canxi, hấp thu tối đa vào xương

Khi bổ sung canxi cho trẻ ở giai đoạn phát triển, đặc biệt cần lưu ý đến các dưỡng chất: Canxi, vitamin D3, Vitamin K2 (MK7). Đây là bộ ba không thể tách rời, giúp hấp thu canxi tối đa, tăng chiều cao an toàn, hiệu quả.

Cha mẹ nên chọn các loại canxi có nguồn gốc từ tự nhiên an toàn, dễ hấp thu, hàm lượng canxi phù hợp với từng độ tuổi.

Vitamin D có vai trò tăng cường sự hấp thu canxi từ ruột vào hệ tuần hoàn chung. Tuy nhiên để canxi được hấp thu đúng nơi cần thiết nhất là xương, răng thì phải có MK7.

MK7 là một dạng vitamin K2, có nguồn gốc từ tự nhiên, có vai trò quan trọng trong việc tăng chiều cao. MK7 giúp hoạt hóa Osteo canxi, giúp vận chuyển tối đa canxi trong máu vào xương, tăng lượng collagen, giảm nguy cơ bị hủy xương.

Vận động tăng chiều cao

Vận động, thể dục thể thao cũng góp phần không nhỏ trong việc tăng chiều cao, tăng mật độ xương chắc khỏe

Các môn thể thao: Bơi lội, bóng chuyền, cầu lông, đạp xe, đu xà…rất lý tưởng cho việc phát triển chiều cao cho trẻ . Vận động, chơi thể thao, tắm nắng ngoài trời sẽ giúp trao đổi chất dễ dàng, hấp thu dinh dưỡng và canxi tốt hơn.

Chế độ sinh hoạt điều độ, tinh thần thoải mái

Trẻ cần ngủ sớm, trước 22h đêm. Khi trẻ ngủ say sẽ tiết ra hooc môn tăng trưởng tự nhiên, giúp trẻ tăng chiều cao. Vì vậy, những trẻ ngủ sớm sẽ có chỉ số tăng trưởng tốt hơn so với trẻ ngủ muộn, ngủ không sâu giấc.

Tinh thần thoải mái, vui vẻ sẽ giúp bé phát triển chiều cao tốt.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe EUM Canximilk giúp bổ sung canxi, vitamin và khoáng chất giúp nâng hấp thu canxi tối ưu và phát triển hệ xương chắc khỏe.  Thành phần: Trong 1 gói 3g có chứa: Calci milk…1000 mg, Protein…500 mg, L-lysine HCL…..150 mg, Phospho……150 mg,  Magnesium… 50 mg, ZinC Gluconate…..12 mg, Vitamin D3……100 IU, Vitamin A…..200 mcg, Vitamin K2 (MK7) ……10 mcg, Vitamin B6 ……1 mg Phụ liệu: saccharose, hương trái cây… vừa đủ 3g Công dụng: – Giúp bổ sung Canxi, vitamin và khoáng chất giúp tăng hấp thu canxi tối ưu và phát triển hệ xương chắc khỏe – Giúp hỗ trợ và phòng ngừa còi xương, suy dinh dưỡng Hotline:  04.666 242 69 Website: eumcanximilk.vn Đối tượng sử dụng: – Trẻ em đang trong giai đoạn phát triển, trẻ thấp còi, trẻ hấp thu kém và biếng ăn, trẻ còi xương và suy dinh dưỡng. – Người ăn uống thiếu canxi hoặc khó hấp thu canxi, phụ nữ có thai và cho con bú. Đơn vị phân phối: Công ty CP Kinh doanh dược phẩm Châu Âu SỐ XNCB: 19138/2016/ATTP-XNCB SỐ XNQC: 02274/2016/XNQC-ATTP Sản phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

Theo phó giáo sư – tiến sĩ Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe và chiều cao gồm: suy dinh dưỡng lúc nhỏ và thiếu vi chất dinh dưỡng. Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao cho thấy chỉ 23% là di truyền, quan trọng nhất là chế độ dinh dưỡng chiếm đến 32%; còn lại tâm lý và môi trường sống, rèn luyện thể lực. 

Suy dinh dưỡng

Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở nước ta vẫn còn ở mức cao trong khu vực. Ước tính cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì có một bé bị thấp còi. Cả nước có khoảng hàng triệu trẻ em bị suy dinh dưỡng, hàng nghìn trẻ tử vong do những nguyên nhân liên quan đến suy dinh dưỡng.

Trẻ bị thấp còi lúc 3 tuổi, khi đến 18 tuổi sẽ có chiều cao thấp hơn so với chiều cao bình thường có thể đạt đến. Ước tính, nếu lúc 3 tuổi trẻ bị thấp còi vừa, chỉ đạt chiều cao là 85,3 cm thì khi 18 tuổi trẻ chỉ có thể đạt được chiều cao 1,62 m. Trong khi nếu trẻ phát triển tốt, 3 tuổi cao 94,5 cm thì chiều cao khi 18 tuổi sẽ là hơn 1,7 m.

Thiếu vi chất dinh dưỡng

Vitamin A:

Tỷ lệ vitamin A huyết thanh thấp ngay cả ở trẻ dưới 6 tháng tuổi- giai đoạn bú sữa mẹ chứng tỏ sữa mẹ cũng thiếu vitamin A. Nguyên nhân do bà mẹ khi cho con bú chế độ ăn không tốt, thấp A trong sữa, vì thế phụ nữ mang thai bổ sung vi chất này.

Thiếu vi chất này làm giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến tăng trưởng của trẻ, làm trẻ chậm lớn cả cân nặng và chiều cao, làm thoái hóa, sừng hóa các tế bào biểu mô, giảm chức năng bảo vệ cơ thể, gây bệnh khô mắt, khô giác mạc, nhuyễn giác mạc dẫn đến hậu quả sẹo giác mạc và mù vĩnh viễn. Thiếu vitamin AA làm giảm khả năng miễn dịch ở trẻ tăng tỷ lệ mắc các bệnh và tử vong ở trẻ.

Nguồn thực phẩm giàu vitamin A:

Thức ăn có nguồn gốc động vật có nhiều vi chất này hay retinol tốt nhất. Vì gan là nơi dự trữ vitamin A nên gan có thành phần retinol cao nhất, chất béo từ thịt và trứng cũng chứa một lượng vitamin A đáng kể.

Nguồn tiền vitamin A, cartotenoid thường là từ một số sản phẩm động vật như: sữa, kem, bơ và trứng.

Các thức ăn nguồn gốc thực vật có nhiều tiền vitamin A như các loại rau củ quả có màu vàng, đỏ, các loại rau màu xanh sẫm, dầu cọ và các loại dầu ăn khác. Khi vào cơ thể, tiền vitamin A sẽ được chuyển thành vitamin A theo tỷ lệ 12:1 đối với hoa quả chín và 22-24:1 đối với rau xanh.

Thiếu máu thiếu sắt

Thiếu máu là giai đoạn cuối cùng của thiếu sắt trong cơ thể. Hậu quả giảm phát triển cơ thể cả cân nặng và chiều cao, giảm khả năng nhận thức và phát triển tinh thần, vận động. Trẻ bị thiếu máu khi một tuổi làm giảm IQ 5 điểm.

Thiếu máu, thiếu sắt cũng làm giảm sức đề kháng với các bệnh nhiễm khuẩn, giảm nội tiết, giảm sản xuất và chuyển hóa catecholamin và các chất trung gian truyền dẫn thần kinh.

Nguồn thức ăn giàu sắt:

Sắt trong thực phẩm ở hai loại: dạng sắt heme hoặc không heme. Dạng heme có trong thức ăn nguồn gốc động vật; dạng sắt này có thể dễ dàng được hấp thu ở ruột, trong khi hấu thu sắt không heme phụ thuộc vào sự có mặt của một số chất làm tăng cường hay cản trở hấp thu sắt. Vitamin C, protit động vật và các axít hữu cơ trong hoa quả và rau có tác dụng làm tăng khả năng hấp thu chất sắt không heme.

Các chất ức chế hấp thu sắt: phytate trong gạo và các loại ngũ cốc, tannin trong một số loại rau, trà và cà phê.

Vitamin D

Vitamin này giúp cơ thể sử dụng tốt canxi và phosphor để hình thành và duy trì hệ xương, răng vững chắc. Tại ruột non nó giúp cho hấp thu canxi và phosphor từ khẩu phần ăn.

Người mẹ khi mang thai và khi cho con bú phải ăn uống đủ chất, tắm nắng hoặc uống vitamin  D liều 200.000 IU vào lúc mang thai tháng thứ 7. Trẻ sau khi sinh cần được tắm nắng trung bình 15 phút mỗi ngày trước 9h sáng. Mùa đông trẻ không được tắm nắng cần cho uống vitaminD 3 liều dự phòng.

Nguồn vitamin D có trong thực phẩm. Một số dầu gan cá, nhất là ở các loài các béo, gan và chất béo của động vật có vú ở biển (hải cẩu và gấu vùng Bắc cực). Hầu hết trong cá có từ 5mcg/100 g tới 15mcg/100 g, các trích có thể có tới 40 mcg/100 g.

Trứng gà được nuôi, dầu ăn có bổ sung vitamin D.

Canxi

Canxi cùng vitamin D giúp cơ thể hình thành và duy trì hệ xương, răng vững chắc. Cần duy trì mức canxi trong máu hằng định, cần cho hoạt động của hệ thần kinh và co cơ.

Nguồn thực phẩm giàu canxi:

Sữa và các chế phẩm từ sữa: sữa mẹ (34 mcg/100 ml), sữa bò (120 mg/100 ml), fomat (780 mg/100 g).

Cá con (60-70 mg/100 g), cá dầu (527 mg/100 g), cua (120 mg/100 g), lòng đỏ trứng gà (134 mg/100 g).

Rau dền (300 mg/100 g), rau ngót, mồng tơi (170 mg/100 g), rau muống (100 mg/100 g).

Hà An

Kỹ sư dinh dưỡng Trương Thị Nhàn hướng dẫn cách chế biến một số món ngon giàu canxi giúp xương chắc khỏe và tăng chiều cao như sau:

Canh măng chua nấu cua

Nguyên liệu:

– Một con cua thịt.
– 200 g măng chua.
– Một trái cà chua vừa.
– Nửa vắt me.
– Hai muỗng súp tỏi băm.
– Một muỗng súp củ hành băm.
– Rau om, ngò gai, ớt, dầu, đường, nước mắm, muối… mỗi thứ một ít.

Canh măng chua nấu cua.

Cách chế biến:

– Cua làm sạch, chặt miếng vừa.
– Măng rửa sạch, vắt ráo nước.
– Cà chua xắt múi.
– Me hòa với chút nước nóng, đánh tan để lấy nước cốt.
– Rau om, ngò gai rửa sạch, xắt nhỏ.
– Ớt xắt lát.
– Tỏi phi vàng.
– Hành phi thơm rồi trút cua vào xào qua, nêm chút nước mắm.
– Cho nước với lượng vừa đủ dùng nấu sôi. Trút măng, nước me vào, chờ sôi nêm thêm đường, nước mắm… cho vừa ăn. Thêm cà chua, rau om, ngò gai vào rồi nhắc xuống.
– Múc canh ra tô, rắc tỏi phi, ớt xắt lát lên trên.

Sườn rim mè

Nguyên liệu:

– 500 g sườn non.
– 3 muỗng cà phê mè (vừng) rang chín.
– Một muỗng canh tỏi băm.
– Hánh lá, dầu, đường, nước tương, nước mắm, tiêu…mỗi thứ một ít.

Sườn rim mè.

Cách chế biến:

– Sườn rửa sạch, chặt miếng vừa ăn. Cho sườn vào nồi, đổ nước ngập, đun chừng 15-20 phút, vớt ra để ráo. Nước luộc sườn để riêng.
– Hành lá lặt rửa sạch, xắt nhỏ.
– Phi tỏi thơm, cho sườn vào chiên vàng 2 mặt, nêm nước tương, đường đảo đều. Đổ nước luộc sườn vào nêm lại vừa ăn. Đun nhỏ lửa đến khi sườn mềm và nước sệt lại.
– Cho mè vào, đảo nhẹ để mè áo đều miếng sườn. Thêm hành vào rồi nhắc xuống.

Cải ngọt xào nghêu

Nguyên liệu:
– 200 g thịt nghêu (đã bỏ vỏ).
– 300 g cải ngọt.
– 50 g nấm rơm.
– Một muỗng canh tỏi băm.
– Hánh lá, dầu, đường, nước tương, nước mắm, tiêu…

Cải ngọt xào nghêu.

Chế biến:

– Nghêu rửa sạch, để ráo nước.
– Cải ngọt lặt rửa sạch, cắt khúc ngắn.
– Nấm rơm gọt chân, rửa sạch, chẻ làm hai.
– Hành lá lặt rửa sạch, cắt khúc ngắn.
– Bắc chảo lên bếp, phi dầu tỏi thơm cho nghêu vào xào đều, nêm chút nước mắm, đường… rồi trút ra tô.
– Bắc chào lên bếp. Cho dầu vào xào cải ngọt vứa chìn. Thêm nấm rơm, nghêu vào xào chung. Nêm lại cho vừa ăn, rắc thêm hành rồi nhắc xuống.

Thi Trân

Theo tôi biết ở giai đoạn dậy thì, trẻ sẽ phát triển chiều cao vượt bậc. Nhưng con tôi thì hầu như không cao hơn. Xin hỏi tôi có thể cho con dùng thuốc điều trị chậm tăng trưởng không? (Kim Hương).

Bác sĩ Trần Quang Khánh, Trưởng khoa Nội tiết Bệnh viện Nguyễn Tri Phương đang thăm khám cho bệnh nhi.

Trả lời:

Chào chị,

Trong giai đoạn dậy thì, dưới tác động chính của hormone sinh dục, chiều cao của trẻ sẽ tăng vọt trung bình 8-20 cm. Con gái chị đã đến tuổi dậy thì mà việc phát triển chiều cao đã chững lại thì rất có thể bé bị chậm tăng trưởng.

Phương pháp điều trị hormone thường áp dụng cho trường hợp trẻ chậm tăng trưởng chiều cao do thiếu hormone tăng trưởng và những nguyên nhân khác như hội chứng Turner, bệnh thận mãn, trẻ sinh ra nhỏ hơn so với tuổi thai…

Việc bổ sung hormone tăng trưởng có thể giúp trẻ cải thiện chiều cao. Tuy nhiên, vì bé nhà chị đã dậy thì nên việc sử dụng hormone tăng trưởng không còn hiệu quả nữa do ở tuổi dậy thì, các sụn đầu xương của bé đã đóng lại. Do đó, lưu ý với các phụ huynh, nếu nghi ngờ con chậm tăng trưởng chiều cao, nên đưa trẻ đến các bệnh viện có chuyên môn để khám và tầm soát sớm. Việc điều trị cần phải tiến hành trong giai đoạn từ 4 đến 13 tuổi.

Thân ái.

Tiến sĩ Trần Quang Khánh
Trưởng khoa Nội tiết, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương