Bùi Văn Hoàng ([email protected])

Giãn tĩnh mạch thực quản là các tĩnh mạch dưới niêm mạc giãn to phát triển ở các bệnh nhân vốn bị tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Đây là nguyên nhân thông thường nhất gây xuất huyết dạ dày – ruột và thực quản. Các nguyên nhân của tăng áp lực tĩnh mạch cửa có nhiều trong đó các bệnh do gan như xơ gan, teo gan, gan tim (tâm phế mạn)… Bệnh nhân có các biểu hiện nôn tự phát máu đỏ tươi hoặc màu bã cà phê kèm theo đại tiện ra máu đen hoặc máu tươi. Trong một số trường hợp có thể trước đó có nôn khan hoặc khó tiêu nên thường quy cho viêm dạ dày do nghiện rượu. Mặc dù phần lớn các bệnh nhân bị chảy máu giãn tĩnh mạch thực quản có những dấu hiệu của bệnh gan (như ban đỏ lòng bàn tay, u mạch nhện, chứng vú to của nam, yếu cơ, lách to, cổ trướng, vàng da…). Song có 20 – 30% bệnh nhân gan mạn tính bị xuất huyết da nguồn gốc ngoài giãn tĩnh mạch thực quản. Về xử lý: xuất huyết giãn tĩnh mạch có thể đe dọa tính mạng vì vậy cần được cấp cứu kịp thời tại bệnh viện bằng bồi phụ các sản phẩm máu là thiết yếu, với bệnh nhân xơ gan, có rối loạn đông máu phải dùng huyết tương tươi, vitamin K nếu đang có xuất huyết. Phối hợp các thuốc giảm áp lực tĩnh mạch cửa và kháng sinh phòng nhiễm khuẩn theo chỉ định của thầy thuốc. Nếu điều trị nội khoa không kết quả phải can thiệp ngoại khoa.

BS. Trần Quang Nhật