Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm, Việt Nam có khoảng 8.000 – 10.000 người chết vì tai nạn giao thông. Đây là thực trạng nghiêm trọng và là nỗi ám ảnh của nhiều người tham gia giao thông.

Tại Việt Nam, tai nạn ô tô khách xảy ra do người điều khiển buồn ngủ trong khi lái xe, mất kiểm soát, ý thức tuân thủ luật giao thông kém. Khi tai nạn giao thông thảm khốc xảy ra, việc trang bị những kĩ năng sinh tồn, chuẩn bị tâm lý trước, trong và sau khi tình huống nguy hiểm, khẩn cấp sẽ phần nào giúp hạn chế thương vong.

Chọn mặt gửi vàng: Chọn hãng xe uy tín

Chọn hãng xe uy tín để có phương tiện vẫn trong tình trạng tốt, được trang bị các thiết bị an toàn, cứu hộ, chở đúng số khách quy định. Ngoài ra, với các chuyến đi đường dài, các hãng xe uy tín luôn bố trí 2 đến 3 tài xế thay phiên cầm lái.

Tai nạn giao thông dễ gây tử vong…

Tư thế an toàn khi xe gặp nạn: hai chân co sát bụng, cúi đầu càng thấp càng tốt

Khi có va chạm, hãy gắn chặt mình vào ghế trong tư thế cuộn tròn, hai chân co sát bụng, cúi đầu càng thấp càng tốt, hai bàn tay đan chéo ôm đầu tạo thành khối chặt.

Nếu bế theo trẻ nhỏ, một tay ôm trẻ, một tay ôm đầu và cúi thấp xuống.

Tận dụng vật dụng mềm có sẵn để bảo vệ vùng đầu và cổ

Nếu có thể, hãy dùng các vật dụng mềm có sẵn trên xe như gối, chăn, quần áo, khăn để quấn quanh vùng cổ và đầu. Việc này sẽ giúp giảm khả năng chấn thương khi va chạm xảy ra, từ đó tăng cơ hội sống sót. Đối với ghế tài xế, nên trang bị gối tựa đầu đặt tại vị trí đúng giữa tai và đỉnh đầu sẽ giúp hạn chế tổn thương ở vùng cổ, vai, gáy.

Vị trí ngồi an toàn giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ bị chấn thương

Khi đi ô tô, việc chọn vị trí ngồi an toàn cũng là yếu tố quyết định giúp hành khách giảm thiểu tối đa nguy cơ và mức độ bị chấn thương nếu không may xảy ra tai nạn.

Đối với xe khách, vị trí ngồi an toàn nhất là ở giữa xe, gần cửa lên xuống. Ở vị trí này hành khách sẽ không bị tác động quá lớn khi xe gặp tai nạn, và có nhiều cơ hội thoát hiểm hơn bởi đội cứu hộ sẽ cố gắng tiếp cận khu vực cửa chính trước tiên.

Ghế sát cửa sổ là vị trí nguy hiểm nhất bởi dễ bị thương tích từ mảnh kính vỡ, bị người khác đè lên, khó thoát ra ngoài khi có va chạm. Những người đứng trên xe có nguy cơ gặp chấn thương cao nhất do khó giữ thăng bằng và dễ bị lao về phía trước khi xe phanh gấp.

… hoặc sang chấn suốt đời

Đối với xe con, vị trí an toàn nhất là chính giữa ghế sau, nguy cơ chấn thương tại vị trí này nhẹ hơn 60% so với vị trí bên cạnh do không chịu tác động mạnh nếu gặp va chạm.

Vị trí ngồi nguy hiểm nhất là ghế trước, cạnh ghế lái. Người ngồi vị trí này có nguy cơ chấn thương nặng khi xe bị đâm trực diện và phía bên phải, nếu bị va chạm mạnh từ phía sau mà không thắt dây an toàn có thể bị lao về phía trước.

Thắt dây an toàn đúng cách khiến tỉ lệ thương vong giảm nhiều

Dây an toàn được thiết kế đặc biệt giúp lái xe cũng như hành khách đảm bảo nguyên tắc an toàn đầu tiên là gắn chặt người vào ghế theo đúng tiêu chuẩn. Do đó, khi bước lên xe, việc quan trọng cần thực hiện ngay sau khi ổn định chỗ ngồi là cài dây an toàn bất kể là xe ghế ngồi hay giường nằm.

Không nên ngả ghế về phía sau quá nhiều

Người ngồi trên ô tô nên có tư thế phù hợp, không nên ngả ghế về phía sau quá nhiều. Ngoài ra, không nên để các vật dụng bằng thủy tinh, vật nặng, vật nhọn quanh khu vực ngồi bởi chúng dễ gây tổn thương nếu có va chạm hoặc xe phanh gấp.

Quan sát nơi để các vật dụng cứu hộ

Khi lên xe, hãy dành ít phút quan sát nơi để các vật dụng cứu hộ như búa thoát hiểm, bình cứu hỏa. Rất nhiều trường hợp không thể thoát ra ngoài bằng cửa chính thì buộc phải phá vỡ cửa sổ. Nếu có búa thoát hiểm sẽ dễ dàng phá kính, nếu không có hãy dùng các vật dụng cứng thay thế như bình cứu hỏa.

 

Vân Doãn

Vai trò của muối trong cơ thể

Trong cơ thể, muối đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì áp lực thẩm thấu, giữ cho cân bằng lượng nước bên trong, ngoài tế bào và trong lòng mạch máu. Ngoài ra, muối còn có vai trò trong việc duy trì điện thế tế bào, dẫn truyền xung động thần kinh, đảm bảo thăng bằng kiềm toan. Điều hòa natri trong cơ thể do hormon vỏ thượng thận aldosteron (tái hấp thu Na⁺ và thải K⁺, H⁺ qua ống thận) và hormon vasopressin (hay ADH, hormon chống bài niệu) của tuyến hậu yên. Natri máu bình thường là 135 – 145 mEq/l. Muối trong máu giảm khi lượng natri máu dưới 135mEq/l.

Một chế độ ăn ít muối là khi lượng thức ăn, nước uống trong 24 giờ đưa vào cơ thể có tổng lượng NaCl dưới 2.400mg (tương đương với khoảng 1 thìa cà phê). Cơ thể cần một lượng muối tối thiểu là 500mg/ngày với điều kiện là muối không bị mất đi qua nước tiểu, mồ hôi hoặc các loại dịch khác.

Đối với những người ăn kiêng muối quá mức, lượng natri máu giảm nhiều sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe, thậm chí có thể tử vong nếu lượng natri máu xuống quá thấp.

Ảnh hưởng của hạ natri máu

Cơ quan đầu tiên bị ảnh hưởng khi natri máu hạ quá mức bình thường đó là não bộ. Lượng natri thấp làm cho nhu mô não bị phù (phù não) gây nên các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, mất tập trung, nôn mửa, rối loạn ý thức và nặng hơn: co giật, hôn mê. Các triệu chứng xuất hiện nặng nề nếu hạ natri nhanh và đột ngột.

Khi natri máu giảm, áp lực thẩm thấu trong lòng mạch máu bị giảm dẫn đến huyết áp thấp hoặc tụt. Khi huyết áp tụt sẽ làm các cơ quan quan trọng của cơ thể như tim, não, thận, gan, hệ cơ… bị thiếu ôxy và các chất dinh dưỡng từ đó làm cho cơ thể mệt mỏi, suy kiệt.

Natri máu giảm cũng làm cho nước tự do thoát ra ngoài khoảng kẽ dẫn đến hiện tượng phù tay, chân hoặc nặng hơn: phù toàn thân.

Hạ natri máu khiến hệ cơ bị suy giảm chức năng. Các biểu hiện bao gồm mỏi cơ, liệt cơ, kiến bò, chuột rút.

Như vậy, trong một số bệnh như tăng huyết áp, suy tim, suy thận, bệnh nhân được khuyến cáo ăn nhạt. Tuy nhiên, nếu ăn nhạt quá mức, kéo dài quá lâu có thể làm lượng muối trong cơ thể bị giảm sút và dẫn tới những hậu quả khôn lường. Việc điều chỉnh chế độ ăn sao cho không quá thừa hoặc ngược lại, quá thiếu natri máu là một việc làm cần thiết đối với những người đang phải duy trì chế độ ăn nhạt.

Ăn quá nhiều muối đã được chứng minh là có hại đối với tim mạch và huyết áp nhưng ăn nhạt quá dẫn đến thiếu muối thì cũng nguy hiểm không kém.

Điều trị thế nào?

Khi các triệu chứng nói trên xuất hiện ở những người đang ăn kiêng muối, việc đầu tiên là phải làm xét nghiệm xem lượng natri máu có bị giảm hay không. Nếu bị giảm, việc điều trị đơn giản là bù cho đủ lượng muối còn thiếu. Nếu nhẹ, có thể cho bệnh nhân ăn tăng lượng muối hơn bình thường. Nếu nặng, có thể sẽ phải bù muối bằng đường truyền tĩnh mạch và đương nhiên chỉ có thể thực hiện được tại các cơ sở y tế chuyên sâu. Việc bù muối cũng không được quá nhanh vì nếu bù ồ ạt có thể gây thêm tổn thương cho não bộ.

 

TS.BS. Vũ Đức Định