Tiền tăng huyết áp có cần điều trị?
Theo khuyến cáo điều trị tăng huyết áp của Ủy ban Liên Quốc gia lần thứ 7(JNC 7), tiền tăng huyết áp là những bệnh nhân có huyết áp tâm thu trong khoảng 120-139 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương trong khoảng 80-89 mmHg. Tiền tăng huyết áp không được phân loại là một bệnh, với mức phân loại huyết áp như vậy sẽ giúp xác định và cảnh báo cho những cá nhân có nguy cơ cao mắc bệnh huyết áp, tích cực thực hiện những biên pháp thay đổi để ngăn ngừa hoặc làm chậm tiến trình phát triển bệnh.Vì vậy, cũng theo khuyến cáo này, những bệnh nhân tiền tăng huyết áp thường không cần phải điều trị bằng thuốc, chỉ cần thay đổi lối sống để hạn chế nguy cơ phát triển thành bệnh cao huyết áp trong tương lai. Tuy nhiên, JNC 7 cũng bổ sung rằng những bệnh nhân tiền tăng huyết áp nếu có kèm đái tháo đường hoặc bệnh thận nên bắt đầu cân nhắc dùng thuốc nếu trước đó thất bại với việc kiểm soát huyết áp về 130/80 hoặc ít hơn bằng thay đổi lối sống. Như vậy, đối với những cá nhân có tiền tăng huyết áp và không có các bệnh khác kèm theo, mục tiêu điều trị chính là giảm huyết áp về mức bình thường bằng thay đổi lối sống và ngăn chặn sự gia tăng tiến triển của huyết áp.
Khuyến cáo điều trị THA của JNC 8
Tuy nhiên, khuyến cáo điều trị THA 2014 của JNC 8 thì định nghĩa tăng huyết áp và tiền tăng huyết áp không được đề cập, các chuyên gia xây dựng những ngưỡng cho điều trị bằng thuốc. Gồm những khuyến cáo với các ngưỡng sau:
|
Khuyến cáo |
Độ tuổi quần thể |
Mức HA cần bắt đầu điều trị bằng thuốc |
Mức HA đích |
|
1 |
Quần thể ≥ 60 tuổi |
HATT ≥ 150mmHg hoặc HATTr ≥ 90mmHg |
HATT < 150mmHg và HATTr < 90mmHg |
|
2 |
Quần thể < 60 tuổi |
HATTr ≥ 90mmHg |
HATTr < 90mmHg |
|
3 |
Quần thể < 60 tuổi |
HATT ≥ 140 mmHg |
HATT < 140mmHg |
|
4 |
Quần thể ≥ 18 tuổi với bệnh thận mạn |
HATT ≥ 140mmHg hoặc HATTr ≥ 90mmHg |
HATT < 140mmHg và HATTr < 90 mmHg |
|
5 |
Quần thể ≥ 18 tuổi với đái tháo đường |
HATT ≥ 140mmHg hoặc HATTr ≥ 90mmHg |
HATT < 140mmHg và HATTr < 90 mmHg |
Mục tiêu chính của điều trị THA là đạt được và duy trì mức HA đích, nếu mức đích HA không đạt được trong vòng 1 tháng, nên tăng liều thuốc ban đầu hoặc thêm thuốc thứ 2 từ 1 trong các nhóm thuốc được khuyến cáo.
Thay đổi lối sống luôn là nền tảng song hành với điều trị bằng thuốc
Như vậy, với khuyến cáo mới này xác định tuổi 60 là mốc ranh giới để áp dụng cho các mức đích HA khác nhau, và mức đích HA được chia làm 2 ngưỡng <150/90 mmHg và < 140/90 mmHg. Khi huyết áp của bệnh nhân vượt ngưỡng quy định cho điều trị bằng thuốc, cần dùng thuốc để đạt mức đích khuyến cáo (không cần thay đổi lối sống trước rồi mới dùng thuốc), bên cạnh phải thực hiện can thiệp lối sống xuyên suốt quá trình điều trị. Khuyến cáo mới không định nghĩa THA hay tiền THA, nhưng lợi ích làm giảm các kết cục về sức khỏe quan trọng từ các nghiên cứu lâm sàng đã khuyến cáo mạnh cho ngưỡng can thiệp bằng thuốc trong khuyến cáo. Thay đổi lối sống luôn là nền tảng bên dưới song hành cùng điều trị thuốc.
DS. Nguyễn Thị Nguyệt Anh.