Tang ký sinh là thân, cành mang lá của cây tầm gửi trên cây dâu tằm (Loranthus paraciticus (L.) Merr.). Theo Đông y, tang ký sinh vị đắng, tính bình; vào can thận có tác dụng bổ can thận, trừ phong thấp, cường kiện cân cốt, an thai; trị đau nhức xương khớp do phong thấp tý, đau mỏi vùng cột sống thắt lưng, đau do cứng khớp thoái hóa khớp, viêm xương khớp, tăng huyết áp, động thai dọa sẩy thai… Liều dùng, cách dùng: 9-15g khô, 30-60g tươi bằng cách nấu, sắc, ngâm… Sau đây là một số bài thuốc có tang ký sinh.
Tang ký sinh là tầm gửi trên cây dâu.
Trừ phong, giảm đau:
Bài 1: độc hoạt 12g; tầm gửi dâu, tần giao, tế tân, sinh địa, quy thân, bạch thược, xuyên khung, phòng phong, nhục quế, phục linh, nhân sâm, cam thảo, đỗ trọng, ngưu tất mỗi vị 8g. Sắc uống. Trị phong thấp mạn tính, đau khớp.
Bài 2: tầm gửi dâu 20g; câu kỷ tử, hồ ma, tục đoạn, đương quy, ngưu tất mỗi vị 12g, hà thủ ô đỏ 16g. Sắc uống. Trị gân xương tê đau.
Bài 3: tang ký sinh 16g; thục địa, cẩu tích, tục đoạn, ngưu tất, đảng sâm, ý dĩ, bạch truật, hoài sơn, tỳ giải, hà thủ ô mỗi vị 12g. Sắc uống. Chữa đau dây thần kinh do thoái hóa cột sống gây chèn ép.
Món ăn thuốc có tang ký sinh:
Rượu bổ tang ký sinh – tang thầm: tang ký sinh 100g, quả dâu chín 200g, rượu 500ml. Tang ký sinh thái mỏng, tất cả ngâm trong rượu, để khoảng 1 tháng là được. Mỗi ngày uống 20ml. Trị phong thấp, đau lưng, đau nhức xương khớp.
Thận lợn hầm tang ký sinh: tang ký sinh 50g, thận lợn 1 cái. Tang ký sinh nấu lấy nước, thận lợn rửa sạch thái mỏng, nấu với nước tang ký sinh, cho thêm gia vị ăn. Dùng tốt cho người thận hư, đau mỏi cột sống thắt lưng, hai chân.
Lươn hầm tang ký sinh: tang ký sinh 60g, lươn 1-2 con. Tang ký sinh rửa sạch, lươn làm sạch mổ bỏ ruột, thêm gia vị hầm nhừ. Thích hợp với người đau cột sống thắt lưng do cơ thể suy nhược.
Tang ký sinh mộc qua: tang ký sinh 30g, mộc qua tươi 50g, thịt dê 200g. Mộc qua thái lát, nấu cùng với tang ký sinh lấy nước, bỏ bã; nấu với thịt dê, thêm gia vị thích hợp, chia ăn 2 lần trong ngày. Đợt dùng 15-20 ngày. Dùng tốt cho người đau lưng, yếu chân, yếu mỏi do di chứng chấn thương trật đả…
Kiêng kỵ: Người mắt bị kéo màng không được uống.
BS. Tiểu Lan