Thuốc lá liên quan trực tiếp đến hai bệnh lý gây mù hàng đầu là đục thể thủy tinh và thoái hóa hoàng điểm. Nhiều nghiên cứu cho thấy thuốc lá là nguyên nhân hoặc yếu tố góp phần gây nên một số căn bệnh về mắt khác nữa.

Một số bệnh thường gặp do ảnh hưởng của thuốc lá gồm đục thể thủy tinh, thoái hóa hoàng điểm, khô mắt, thiếu máu thị thần kinh, viêm kết mạc, mi mắt mạn tính, tăng nặng bệnh võng mạc tiểu đường, viêm màng bồ đào vốn có..

Theo đó, hút thuốc lá làm giảm nồng độ ôxy trong thể thủy tinh, sau đó chuyển thành đục thủy tinh thể. Kim loại nặng có độc tính cao là cadmium cũng tích tụ nhiều trong thành phần của nhân mắt. Trên lâm sàng nguy cơ mắc đục thủy tinh thể ở người hút thuốc cao gấp đôi người không hút thuốc và cao gấp 3 ở người nghiện thuốc lá nặng.

Với thoái hóa hoàng điểm, người hút thuốc có nguy cơ mắc cao 2-4 lần so với người không hút thuốc. Các yếu tố độc trong thuốc lá gây tổn hại hàng rào máu- võng mạc, giảm lượng máu đến mô võng mạc, góp phần gây thoái hóa hoàng điểm dạng ướt. Đây là một trong hai căn bệnh gây mù hàng đầu cho người già trên 60 tuổi, chỉ sau đục thủy tinh thể.

Ngoài ra, khói thuốc với bản chất khô nóng, nhiều chất kích thích còn gây viêm kết mạc, bờ mi mạn tính. Nước mắt bay hơi nhiều do khói nóng sẽ gây khô mắt dạng tăng bay hơi.

Tất cả bệnh nhân bị viêm màng bồ đào, bệnh Basedow có biểu hiện tại mắt đều tăng nặng, tăng tần số tái phát, nguy cơ chuyển mạn tính nếu còn duy trì hút thuốc do làm giảm cung cấp máu đến các mô thần kinh. Hút thuốc cũng làm tăng nặng bệnh võng mạc tiểu đường vốn có cho chủ nhân của nó, gây thiếu máu thị thần kinh.

Bệnh nhân tiểu đường, viêm màng bồ đào, Basedow… nếu không từ bỏ được thuốc lá thì việc điều trị coi như “xôi hỏng bỏng không”.

Bà mẹ mang thai nếu hút thuốc sẽ làm đứa con tương lai của họ có nguy cơ mắc viêm màng não do vi khuẩn cao gấp 5 lần người khác, có thể dẫn đến di chứng mù lòa.

Bỏ thuốc giúp bạn giảm được nguy cơ mắc bệnh mắt tương ứng hoặc giữ cho bệnh ổn định, tránh tăng nặng hoặc biến chứng. Người bỏ thuốc lá sau một năm thì tỷ lệ bị thoái hóa hoàng điểm chỉ còn gần 7%, bỏ được 5 năm thì tỷ lệ này là 5%. Với đục thủy tinh thể nếu bỏ được thuốc lá 25 năm sẽ giảm được 20% nguy cơ mắc so với người vẫn còn hút thuốc.

Bác sĩ Hoàng Cương
Bệnh viện Mắt Trung ương