Biểu hiện hư phiền, khó ngủ, dễ cáu gắt, nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, lưỡi khô, mạch huyền tế sác. Theo Đông y, nguyên nhân do can âm hư, khí huyết kém, phương pháp chữa chủ yếu là bổ can âm, sau đây là những bài thuốc điều trị:
Chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ, hay mệt mỏi: toan táo nhân (sao đen) 6g, phục linh 5g, tri mẫu 4g, xuyên khung 3g, cam thảo 2g. Sắc uống trong ngày.
Chữa đau nhức do máu lưu thông kém, chứng thiếu máu cục bộ: đương quy 500g; hoài sơn, ngọc trúc, hà thủ ô, đan sâm mỗi vị 100g; mẫu đơn bì, mạch môn, trạch tả mỗi vị 50g; thanh bì, chỉ thực, sơn thù mỗi vị 25g. Các vị thuốc trên tán bột mịn, thêm mật, hoàn viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 15g.
Chữa suy nhược thần kinh, hoa mắt chóng mặt, màng có màng mộng: thục địa, đương quy, bạch thược, khương hoạt, phòng phong mỗi vị 12g; xuyên khung 8g. Tán bột hoàn viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 12g.
Chữa nhức đầu, ù tai, suy nhược cơ thể ở người xơ vữa động mạch, tăng huyết áp: kỷ tử, hà thủ ô, thục địa, đỗ đen sao, sa sâm mỗi vị 12g; tang thầm, long nhãn, cúc hoa, mạch môn mỗi vị 8g. Sắc uống.
Đương quy là vị thuốc bổ huyết, bồi bổ sức khỏe, trị suy nhược cơ thể.
Món ăn bài thuốc
Gà hầm tam thất: gà mái hoặc gà ác 1 con, tam thất 20g. Gà làm sạch, tam thất tán bột cho vào bụng gà, hầm cách thủy cho chín, thêm gia vị ăn nóng. Dùng cho người khí huyết hư, ăn uống kém, mệt mỏi, suy nhược, da tái nhợt thiếu máu.
Cháo hàu: thịt hàu 50g, thịt trai 50g, gạo tẻ 100g nấu thành cháo, cho thịt hàu và thịt trai vào. Ăn trong ngày. Dùng cho người tăng huyết áp, nhức đầu chóng mặt.
Đậu nành nấu gan lợn: đậu nành 100g, gan lợn tươi 80g. Đậu nành nấu chín, cho gan lợn thái miếng, gia vị vừa đủ vào đun chín, chia 2 lần trong ngày. Dùng cho người thiếu máu, da vàng tái do can huyết hư suy nhược cơ thể.
Gà hầm hà thủ ô: gà mái 1 con (khoảng 1kg), hà thủ ô 30g. Gà làm sạch, hà thủ ô gói trong vải xô, đặt trong bụng gà, thêm gia vị, gừng tươi, hầm cách thủy. Bỏ bã thuốc, ăn cái, uống nước. Dùng cho người đau đầu hoa mắt chóng mặt, mất ngủ, mệt mỏi.
Canh ngao cà rốt đậu đỏ: ngao biển 1kg, xuyên khung 15g, cà rốt 100g, đậu đỏ 100g. Ngao nấu canh, cho đậu đỏ, cà rốt, xuyên khung, gia vị vừa đủ, đun chín. Khi ăn, vớt bỏ bã xuyên khung, ăn liên tục 5 – 7 ngày. Dùng cho những người suy nhược cơ thể, sợ lạnh, sợ gió, tay chân lạnh.
DS. Mai Thu Thủy