Tất cả các cơ quan bộ phận trong cơ thể đều cần chất béo để hoạt động, đó là lý do vì sao người bệnh suy tụy ngoại tiết không nên kiêng hoàn toàn chất béo.
Người bệnh suy tụy ngoại tiết có thể và nên ăn một lượng chất béo vừa phải từ các nguồn thực phẩm an toàn (khoảng 35-40 gam chất béo trong cả ngày). Nếu bạn bị suy tụy ngoại tiết, lời khuyên của các bác sỹ là bạn nên ăn lượng nhỏ nhất béo trong cả ngày, cùng với đó là việc áp dụng biện pháp thay thế enzym được kê đơn để ngăn chặn đau bụng, đầy hơi hoặc phân mỡ do quá nhiều chất béo. Dưới đây là một số loại thực phẩm an toàn, giàu chất béo mà bạn có thể ăn được.
Quả bơ
Một phần tư trái bơ cung cấp khoảng 9 gam chất béo không bão hoa đơn và không bão hòa đa, theo USDA. Chất béo đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể, duy trì nhiệt độ cơ thể, bảo vệ các cơ quan quan trọng và cho phép ruột hấp thu các chất dinh dưỡng tan trong dầu.
Ngoài việc có chứa chất béo tốt cho sức khỏe, trái bơ còn cung cấp chất xơ và các chất dinh dưỡng như vitamin E, vitamin C, magie, sắt, folate, kali và beta carotene.
Cá hồi
Trong số các nguồn thực phẩm động vật giàu chất béo, cá là loại tốt nhất. Một số loại cá béo thậm chí còn có lượng chát béo cao hơn một số loại thịt bò, và lại dễ tiêu háo hơn. 85 gam cá hồi cung cấp khoảng 5.4 gam chất béo. Cá hồi, cá kiếm và cá ngừ cũng cung cấp vitamin D – một loại vitamin tan trong dầu giúp giữ xương chắc khỏe.
Những người bị suy tụy ngoại tiết thường sẽ có nguy cơ loãng xương và mắc phải các vấn đề liên quan đến mật độ xương cao hơn do việc kém hấp thu dinh dưỡng, theo một nghiên cứu xuất bản tháng 1/2015 trên tạp chí Journal of the Pancreas.
Dừa
Ăn bữa phụ bằng dừa vụn hoặc cơm dừa có thể làm tăng lượng chất béo (và hương vị) cho các món trái cây, ngũ cốc hoặc sinh tố của bạn. 85 gam dừa vụn có thể chứa khoảng 7 gam chất béo.
Để làm bữa ăn thêm đa dạng, bạn có thể ăn dừa với nhiều hình thức khác nhau. Mỗi thìa cà phê dầu dừa có thể chứa khoảng 4 gam chất béo, dầu dừa có thể sẽ là sự thay thế tuyệt vời cho bơ trong việc nấu nướng. Mỗi thìa canh sữa dừa có thể cung cấp khoảng 3 gam chất béo, và là lựa chọn thông minh cho những người không dung nạp lactose hoặc những người ăn chay.
Hạt Chia
Khi lựa chọn các loại thực phẩm có chất béo và giàu chất xơ, thì hạt Chia là một lựa chọn tốt để kiểm soát cân nặng vì chất xơ trong hại chia có thể sẽ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn. Thêm vào đó, chất xơ sẽ củng cố hệ tiêu hóa và ngăn chặn táo bón. 28 gam hạt Chia có thể cung cấp gần 9 gam chất béo, 5 gam protein và 10 gam chất xơ.
Hạt Chia còn chứa axit béo omega 3, một loại chất béo cần thiết làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hại Chia có thể được thêm vào trong sữa chua, ngũ cốc nóng hoặc gạo, hay thêm vào các loại đồ uống, như sinh tố.
Dầu ôliu
Một trong số những loại dầu dùng để nấu nướng tốt nhất là dầu ôliu bởi vì lượng axit béo không bão hòa đơn chứa trong đó. USDA khuyến nghị rằng, người trưởng thành nên thêm khoảng 5-7 thìa cà phê dầu ôliu vào trong bữa ăn hàng ngày, phụ thuộc vào tuổi và giới, hạn chế ăn các loại chất béo bão hòa (như bơ và thịt mỡ).
Mỗi thìa cà phê dầu ôliu cung cấp khoảng 4.5 gam chất béo. Dầu hạt cải, dầu hạt lanh và dầu đậu nành cũng có thể có lợi. Vì vitamin A và K là vitamin tan trong dầu, nên thêm một chút dầu vào trong món salad của bạn sẽ giúp cơ thể hấp thu tốt hơn những loại vitamin này.
Các loại hạt
Rất nhiều người bị suy tụy ngoại tiết sẽ xuất hiện triệu chứng khi ăn các bữa ăn giàu chất béo nhưng lại không gặp phải vấn đề gì khi ăn bơ làm từ các loại hạt.
Các loại hạt và bơ làm từ những loại hạt này là những nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng và calo, là một lựa chọn tốt để thêm vào chế độ ăn của người bị suy tụy ngoại tiết, đặc biệt là nếu bạn muốn tăng cân. 85 gam hỗn hợp các loại hạt khô chứa khoảng 18 gam chất béo và 8 gam protein, cùng với các chất dinh dưỡng như vitamin E, sắt, folate, selen và canxi.
Hướng dẫn dinh dưỡng năm 2015-2020 cho người Mỹ khuyến nghị rằng nên thêm từ 55-85 gam các loại hạt một tuần vào trong chế độ ăn của bạn, phụ thuộc vào nhu cầu calo hàng ngày.
Trứng
Đa số mọi người thấy rằng, trứng tương đối dễ tiêu hóa. Lòng đỏ trứng là nguồn cung cấp chất béo và chứng là nguồn cung cấp protein. Một quả trứng cung cấp khoảng 6 gam protein và 5 gam chất béo, theo USDA. Những người bị suy tụy ngoại tiết thường có nguy cơ bị suy dinh dưỡng do hệ tiêu hóa không hoạt động tốt.
Vì vậy, việc tìm được nguồn thực phẩm an toàn cung cấp protein và chất béo dễ tiêu hóa là vô cùng quan trọng. Khi bạn ăn các bữa ăn có chất béo và protein, hãy uống enzym được kê đơn để hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả.
Chocolate đen
Những người bị suy tụy ngoại tiết được khuyên là nên cắt giảm lượng đường tinh chế, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể ăn một chút. Trong số tất cả những lựa chọn, chocolate đen là lựa chọn tốt nhất. Bạn có thể ăn các loại chocolate có chứa từ 80-100% chocolate đen để có được lượng chất chống oxy hóa và polyphenol nhiều nhất. 28 gam chocolate đen 60-69% chứa khoảng 10 gam chất béo, trong khi nếu tỷ lệ chocolate đen cao hơn thì có thể cung cấp khoảng 12 gam chất béo.
PGS.TS. Phạm Văn Hoan-Viện Y học Ứng Dụng Việt Nam