Con số này còn cao hơn nhiều ở bàn tay, đặc biệt là ở lòng bàn tay, kẽ tay, móng tay… Vi khuẩn có thể sống ở bàn tay ít nhất là 3 giờ liền. Từ tay, vi khuẩn sẽ vào cơ thể và gây bệnh,…
Một trong những con đường phổ biến nhất để vi khuẩn lây lan từ người này sang người khác là thông qua bàn tay của bạn. Nếu bạn chạm tay vào một bề mặt có vi khuẩn hoặc virut và sau đó bạn bắt tay với ai đó, bạn đã làm tăng nguy cơ lây lan mầm bệnh cho người khác. Nếu bạn chạm tay vào miệng hoặc mũi của chính mình, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh. Cũng tương tự như vậy, với việc không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh, bạn có thể làm lây lan bất kỳ vi khuẩn hoặc ký sinh trùng nào, hoặc có sẵn trong hệ thống nhà vệ sinh của bạn, hoặc do người khác sử dụng và để lại trong nhà vệ sinh.
Hướng dẫn trẻ rửa tay đúng cách để phòng bệnh. Ảnh: Trần Minh
Dưới đây là các bệnh dễ mắc phải nếu bạn không rửa tay sau khi vệ sinh
Bệnh do Coxsackie/ Bệnh tay-chân-miệng
Virut Coxsackie gây ra bệnh tay-chân-miệng. Loại virut này gây ra các vết tổn thương trên bàn tay và bàn chân, cũng như trong miệng. Nguyên nhân do ăn thức ăn hoặc uống nguồn nước đã bị ô nhiễm bởi phân. Do tác nhân gây bệnh là virut, nên thuốc kháng sinh không có tác dụng điều trị đặc hiệu. Rửa tay sau khi đi vệ sinh sẽ làm giảm cơ hội nhiễm phải virut Coxsackie.
Virut Coxsackie gây bệnh tay – chân – miệng.
Bệnh viêm gan A
Không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm gan A. Bệnh viêm gan A lan rộng do không rửa tay và sau đó dùng tay xử lý thực phẩm. Triệu chứng thường không xuất hiện cho đến 3-4 tuần sau khi phơi nhiễm. Triệu chứng bao gồm nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, buồn nôn, da vàng và nôn.
Nhiễm vi khuẩn Shigella
Bệnh nhiễm khuẩn Shigella thường lan rộng do thiếu hoặc rửa tay không đủ sau khi sử dụng phòng vệ sinh, nhiễm Shigella gây ra bệnh lỵ trực trùng. Các triệu chứng của bệnh bao gồm đau bụng, phân lỏng và sốt. Nếu nhiễm Shigella trở nên tồi tệ hơn, có thể có máu, chất nhầy và mủ trong phân. Cần phải điều trị kháng sinh để đảm bảo rằng căn bệnh đã hoàn toàn triệt căn.
Nhiễm ký sinh trùng Giardia
Khi bạn không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh, bạn có nguy cơ mắc bệnh Giardia. Bệnh này do ký sinh trùng gây ra và có thể gây đau bụng, tiêu chảy. Do bệnh được lan truyền qua tiếp xúc bàn tay hoặc nước bị nhiễm bệnh, nên có thể dễ dàng truyền từ người này sang người khác. Kiểm tra phân là cách chắc chắn nhất để biết bạn có bị bệnh Giardia hay không. Cần được điều trị bằng thuốc diệt ký sinh trùng đặc hiệu.
Ngộ độc thực phẩm
Bệnh do thực phẩm thường được lan truyền do rửa tay không đủ và sau đó dùng tay bẩn để xử lý thực phẩm. Trong khi ngộ độc thực phẩm có thể là do thực phẩm hư hỏng hoặc nấu chưa chín, nhưng cũng có thể do thực phẩm nhiễm bẩn phân từ tay bẩn. Các triệu chứng thông thường bao gồm: đau bụng chuột rút, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, ớn lạnh, đổ mồ hôi, đầy bụng và nhức đầu. Điều quan trọng là phải bù đủ nước điện giải và uống nhiều chất lỏng.
Rửa tay bằng xà phòng.
Bệnh do Rhinovirus
Rhinovirus là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh cảm lạnh, cúm và viêm hô hấp trên. Nếu bạn chạm vào một bề mặt mà ai đó đã hắt hơi hoặc bắt tay với một người ho vào lòng bàn tay của họ, bạn sẽ đối mặt với nguy cơ bị nhiễm Rhinovirus cao. Và tương tự như vậy, nếu bạn không rửa tay sau khi nhảy mũi hoặc ho và bắt tay người khác, bạn có thể truyền virut cho họ.
Viêm kết mạc/ đau mắt đỏ
Không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh làm tăng nguy cơ bị đau mắt đỏ, là bệnh nhiễm trùng mắt rất dễ lây lan. Đau mắt đỏ cũng được gọi là bệnh viêm kết mạc, các triệu chứng bao gồm mắt đau và đỏ, mắt ngứa và tiết dịch xung quanh vùng mắt. Bạn cần đến bác sĩ để được điều trị. Nếu bạn bị đau mắt đỏ, nên tránh sờ vào vùng mắt và hãy rửa tay thường xuyên, nhất là sau khi thoa thuốc vào vùng mắt. Đừng bao giờ dùng chung khăn tắm hoặc khăn tay và ném bỏ khăn giấy sau mỗi lần sử dụng. Hãy thay khăn tắm hằng ngày; khử trùng tất cả các bề mặt, chẳng hạn như mặt trên của bồn rửa vệ sinh và tay nắm cửa. Đồng thời, bạn nên hạn chế tiếp xúc với những người khác cho đến khi bạn không còn nguy cơ lây nhiễm.
Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn (Monoucleosis)
Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn, còn được gọi là bệnh “mono” hoặc “bệnh của những nụ hôn”, bệnh lan truyền qua nước tiểu và nước bọt bị nhiễm virut Epstein-Barr. Khi bạn không rửa tay sau khi sử dụng phòng vệ sinh, bạn sẽ tăng cơ hội bị bệnh này. Các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, sốt, sưng hạch cổ và phát ban. Do virut không đáp ứng với điều trị bằng kháng sinh nên biện pháp tốt nhất là điều trị các triệu chứng tương tự như bệnh cảm cúm thông thường: nghỉ ngơi, uống nhiều nước, sử dụng thuốc hạ sốt như paracetamol.
Kháng kháng sinh
Do thiếu hoặc rửa tay không đủ sau khi sử dụng phòng vệ sinh, làm cho sự lây lan của một số bệnh gia tăng. Tình trạng này đòi hỏi sử dụng kháng sinh nhiều hơn và đã tạo ra chủng vi khuẩn kháng thuốc. Hậu quả làm cho việc điều trị một số bệnh nhiễm trùng khó khăn hơn. Nếu có nhiều người thực hiện rửa tay thường xuyên, cơ hội lây lan những bệnh nêu trên sẽ giảm đáng kể.
Theo khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (CDC): Việc rửa tay sẽ giúp rửa sạch các vi khuẩn có hại trên tay, giúp phòng ngừa bệnh tật cho bản thân và người xung quanh. Mất 20 giây là thời gian vừa đủ để tiêu diệt các loại vi khuẩn gây hại, cũng không nên nhất thiết phải rửa tay lâu hơn.
BS. Thanh Hoài